Voorbeeldzoeker x
(typ in het invoerveld om het voorbeeld te wijzigen)
zoek dit voorbeeld in:
ANS

Woordenboeken

  • INT (500 AD - heden)
  • Etymologiebank
  • Woordenlijst.org

Corpora en lexica

  • Corpus Hedendaags Nederlands Clarin login
  • GrETEL (CGN, Lassy)
  • SoNar Clarin login
  • Delpher
  • Celex Clarin login

Overige bronnen

  • Taalportaal
  • DBNL
  • Taaladvies.net
  • Wikipedia
  • Google
ANS | Q and A

Vragen & antwoorden

De lijst hieronder wordt geregeld geactualiseerd. Heb je een vraag, maar staat die er niet bij? Mail ons dan op .

Welke hoofdstukken zijn inhoudelijk herzien?

De hoofdstukken van de ANS 1997/2002 ('ANS2') worden vanaf 2021 stapsgewijs herzien. Hieronder vindt u een overzicht van de planning voor de komende jaren. De publicatie van de ingeplande hoofdstukken is onder voorbehoud.

Zolang de herziening niet is afgerond staan herziene en niet-herziene hoofdstukken door elkaar. De versie van een hoofdstuk of een tekst binnen een hoofdstuk is te vinden onderaan elke pagina onder 'versiegeschiedenis' en in de rechterkolom (bij grote schermen) of onder het kopje 'versie' bovenaan de tekst (bij kleine schermen). We verwijzen naar herziene hoofdstukken als 'ANS3.0'.

hoofdstuk herzien? publicatiedatum herziening
Over de Algemene Nederlandse Spraakkunst (Inleiding) april 2021
9 De adpositie april 2021
17 De adpositieconstituent april 2021
29 Negatie april 2021
1 Klanken-letters-woorden juli 2021
12 Woordvorming oktober 2022
7 Het telwoord november 2023
11 Het tussenwerpsel 2024 (in voorbereiding)
18 De werkwoordelijke constituent 2024-2025 (in voorbereiding)
20 De zinsdelen, paragrafen 20.3, 20.6 en 20.7 2024-2025 (in voorbereiding)
21 Woordvolgorde in de zin 2024-2025 (in voorbereiding)
28 Modaliteit en evidentialiteit 2024-2025 (in voorbereiding)
30 Aspectualiteit 2024-2025 (in voorbereiding)
2 Het werkwoord 2024-2025 (in voorbereiding)
6 Het adjectief 2024-2025 (in voorbereiding)
3 Het substantief vanaf 2024 (nog niet ingepland)
4 Het lidwoord vanaf 2024 (nog niet ingepland)
5 Het voornaamwoord vanaf 2024 (nog niet ingepland)
8 Het bijwoord vanaf 2024 (nog niet ingepland)
10 Het voegwoord vanaf 2024 (nog niet ingepland)
13 De constituent (algemeen) vanaf 2024 (nog niet ingepland)
14 De naamwoordelijke constituent vanaf 2024 (nog niet ingepland)
15 De adjectivische constituent (algemeen) vanaf 2024 (nog niet ingepland)
16 De bijwoordelijke constituent (algemeen) vanaf 2024 (nog niet ingepland)
19 De zin (algemeen) vanaf 2024 (nog niet ingepland)
20 De zinsdelen vanaf 2024 (nog niet ingepland)
22 Actieve en passieve zinnen vanaf 2024 (nog niet ingepland)
23 Soorten zinnen naar de communicatieve functie vanaf 2024 (nog niet ingepland)
24 De nevenschikking (algemeen) vanaf 2024 (nog niet ingepland)
25 Gewone vormen van nevenschikking vanaf 2024 (nog niet ingepland)
26 Bijzondere vormen van nevenschikking vanaf 2024 (nog niet ingepland)
27 Samentrekking vanaf 2024 (nog niet ingepland)

Wat is de relatie tussen deze ANS en de versie op ans.ruhosting.nl?

De ANS die u nu bezoekt is de opvolger van de ANS op ans.ruhosting.nl ('ANS2'). Alle hoofdstukken van deze site zijn gekopieerd naar de nieuwe site. Dit betekent dat beide tekstversies gelijk zijn, op enkele punten na: om technische redenen zijn sommige voorbeeldnummers gewijzigd (het gaat hierbij om voorbeelden van het type a, b, c die werden onderbroken door lopende tekst), en zijn paragrafen aan elkaar geplakt die op de oude site opgesplitst waren.

Op de huidige, nieuwe website zullen de 'oude' ANS2-hoofdstukken de komende jaren worden vervangen door herziene versies. Zolang deze herziening niet is afgerond, staan oude en herziene versies dus door elkaar.

Van elk herzien hoofdstuk blijft de oude (ANS2) versie raadpleegbaar op deze site, als archieffunctie. De link hierheen kunt u vinden onderaan elk artikel onder het kopje 'versiegeschiedenis'.
> Naar het archief

Wat is er gebeurd met de ANS op ans.ruhosting.nl?

De ANS op ans.ruhosting.nl is in het voorjaar van 2023 afgesloten. U kunt deze versie nog wel raadplegen via het archief op deze site. Voor wat te doen met links naar de oude site, zie het punt hieronder.

Als u in een tekst en/of een website verwijst naar paragrafen in de oude ANS op ans.ruhosting.nl, dan zult u deze verwijzingen te zijner tijd moeten vervangen. Dit omdat deze site op een gegeven moment zal worden afgesloten. Daarnaast kan het zijn dat u verwijst naar een hoofdstuk dat of paragraaf die reeds is herzien, en is het aan te raden na te kijken of de verwijzing inhoudelijk nog klopt.

  • De paragraaf waarnaar ik verwijs is nog niet herzien. Hoe maak ik een link naar dezelfde paragraaf op de nieuwe site?
    Vervang http://ans.ruhosting.nl/e-ans/08/04/body.html door https://e-ans.ivdnt.org/topics/pid/ans0804lingtopic:
    • het deel http://ans.ruhosting.nl/e-ans/ wordt https://e-ans.ivdnt.org/topics/pid/
    • de verwijzing naar de paragraaf 08/04/body.html wordt ans0804lingtopic
    Op een soortgelijke manier wordt http://ans.ruhosting.nl/e-ans/02/03/02/08/02/body.html dus https://e-ans.ivdnt.org/topics/pid/ans0203020802lingtopic
  • De paragraaf waarnaar ik verwijs, is herzien. Wat nu?
    • Herziene paragrafen hebben een zelfde url als de overige paragrafen, maar met een anders opgebouwde pid aan het einde, bijv. https://e-ans.ivdnt.org/topics/pid/topic-15428118033887422
    • U kunt blijven verwijzen naar de 'oude' versie op de nieuwe site. Deze zal in de nabije toekomst worden toegevoegd. Hierover volgt op deze pagina te zijner tijd meer informatie.
    • Als u wilt verwijzen naar de herziene versie, dan raden wij u aan de desbetreffende paragraaf te bezoeken om te zien of de link nog bestaat (herziene hoofdstukken hebben niet per se dezelfde structuur als de oude hoofdstukken) en of de informatie al dan niet veranderd is.

Wat is het verschil tussen e-ans.nl, e-ans.be, e-ans.org, ruhosting.nl/e-ans en e-ans.ivdnt.org?

e-ans.nl, e-ans.be en e-ans.org zijn aliassen van de 'oude' ANS2-site ruhosting.nl/e-ans, en verwijzen dus allemaal naar deze locatie. e-ans.ivdnt.org is de nieuwe website, waarop u zich momenteel bevindt. Op het moment dat ruhosting.nl/e-ans zal worden stopgezet, zullen de aliassen e-ans.nl, e-ans.be en e-ans.org gaan verwijzen naar de nieuwe ANS-site.

Waar vind ik meer informatie over de huidige herziening?

De ANS die u nu voor u hebt, is het resultaat van het in 2015 gestarte herzieningsproject. Meer informatie hierover vindt u in de uitgebreide inleiding van de ANS.

Wat is er gebeurd met de lijst van aardrijkskundige namen uit ANS2?

De lijst van aardrijkskundige namen en afleidingen daarvan uit ANS2 is niet meer opgenomen in de nieuwe website. Wel kunt u de lijst nog vinden in het archief.

Hoe vind ik wat ik zoek in de ANS?

De ANS biedt diverse zoekmogelijkheden. Allereerst kunt u navigeren via de inhoudsopgave links in het scherm (en bij kleine schermen openklapbaar via het -icoon linksboven). Daarnaast kunt u het zoekveld bovenaan de pagina gebruiken. Wilt u zoeken op een exacte tekst, bijvoorbeeld "aan het", zet dan aanhalingstekens om uw zoekopdracht. Zodra u een zoekopdracht intypt, verschijnen er suggesties in beeld: termen, gevolgd door paragraaftitels. U kunt filters toevoegen aan uw zoekopdracht in de pagina met zoekresultaten. Er zijn filters voor het zoeken in specifieke hoofdstukken, maar ook voor het zoeken in termen, titels, voorbeelden en lopende tekst. Ten slotte kunt u ook zoeken via het register en de literatuurlijst.

Hoe verwijs ik naar de ANS of een tekst uit de ANS?

U kunt op verschillende manieren verwijzen:

  • Naar het inleidende artikel over de nieuwe e-ANS: Colleman, T., Caluwe, J. De, Haeseryn, W., Boogaart, R., Landsbergen, F. & Hoorde, J. Van. (2021). Over de Algemene Nederlandse Spraakkunst. Algemene Nederlandse Spraakkunst. https://e-ans.ivdnt.org/over.
  • Naar een paragraaf of hoofdstuk van de ANS: elke paragraaf bevat een -icoon. Als u dat aanklikt verschijnt er een venster met daarin de verwijzing naar de paragraaf in verschillende stijlen. Bij de inleidende paragraaf van een hoofdstuk kunt u in dit venster ook kiezen voor de verwijzing naar het gehele hoofdstuk.

Kan ik een paragraaf afdrukken?

U kunt een paragraaf printen door op het - knop te klikken. U krijgt dan een printervenster van uw browser te zien. Daarin kunt u kiezen of u de tekst wilt printen op papier of als pdf wilt opslaan.

Wat betekenen de 'termen' in de rechterkolom bij sommige teksten?

Taalkundige termen in de tekst zijn gemarkeerd in kleinkapitaal. Alle in een tekst aanwezige termen staan opgesomd in de rechterkolom naast de tekst (bij kleine schermen boven de tekst) en zijn aanklikbaar.

Wat betekenen de 'in BN' enz.-meldingen bij voorbeelden?

Deze labels geven informatie over het gebruik van het voorbeeld:

  • in BN: Deze vorm komt geregeld voor in standaardtalige contexten in het Belgisch Nederlands en kan als deel van de standaardtaal worden beschouwd.
  • in NN: Deze vorm komt geregeld voor in standaardtalige contexten in het Nederlands Nederlands en kan als deel van de standaardtaal worden beschouwd.
  • in SN: Deze vorm komt geregeld voor in standaardtalige contexten in het Surinaams Nederlands en kan als deel van de standaardtaal worden beschouwd.
  • (in BN/NN/SN) informeel: Deze vorm wordt (binnen het Belgisch/Nederlands/Surinaams Nederlands) als informeel beschouwd.
Een uitgebreide toelichting op de gebruikte labeling vindt u in de inleiding.

Als u in een paragraaf op een voorbeeld klikt, verschijnt er een venster met daarin het voorbeeld in een inputveld. Onder dat inputveld vindt u een lijst met externe bronnen waarin u dat voorbeeld kunt zoeken. De bronnen die getoond worden, zijn afhankelijk van het soort voorbeeld: bij enkele woorden kan er worden gezocht in online woordenboeken, bij affixen kan er worden gezocht in Celex, enz. In het inputveld kunt u het voorbeeld desgewenst wijzigen voordat u zoekt.

Wie hebben er meegewerkt aan de ANS?

In de afgelopen decennia hebben diverse mensen aan de ANS meegewerkt, als redacteur, coördinator, stagiair, meelezer of in een andere rol. In de uitgebreide inleiding vindt u meer informatie en de namen van alle medewerkers aan de voorgaande edities van de ANS, maar ook van de medewerkers aan de huidige herziening. Daarnaast vindt u onderaan de openingsparagraaf van elk herzien hoofdstuk een overzicht van de medewerkers van het desbetreffende hoofdstuk. Aan deze overzichten voegen we graag de namen toe van Marjolijn van Bennekom en Anouk Twilt (stagiaire), die beiden op het INT aan het herzieningsproject hebben meegewerkt. De geluidsfragmenten van de klanken van het Nederlands zijn ingesproken door Fleurien Drop.


Deze tekst is voor het laatst bijgewerkt op 1 november 2023.