Voorbeeldzoeker x
(typ in het invoerveld om het voorbeeld te wijzigen)
zoek dit voorbeeld in:
ANS

Woordenboeken

  • INT (500 AD - heden)
  • Etymologiebank
  • Woordenlijst.org

Corpora en lexica

  • Corpus Hedendaags Nederlands Clarin login
  • GrETEL (CGN, Lassy)
  • SoNar Clarin login
  • Delpher
  • Celex Clarin login

Overige bronnen

  • Taalportaal
  • DBNL
  • Taaladvies.net
  • Wikipedia
  • Google
12.5.2.1 Prefigering
Voor de afleiding van adjectieven zijn enkele inheemse en een veel groter aantal uitheemse prefixen, of voorvoegsels beschikbaar.
Tabel 1. Inheemse prefixen voor adjectieven
prefix afgeleid adjectief
aarts- aarts-lui
aller- aller-aardigst
door- door-nat
in- in-gemeen
oer- oer-lelijk
on- on-aardig
opper- opper-machtig
over- over-bezorgd
De woorden door, in en over worden als prefixen beschouwd, omdat ze als deel van een geleed woord een specifieke betekenis hebben: door- en in- betekenen als deel van adjectieven ‘in hoge mate’, en over- heeft dan de betekenis ‘in te grote mate’.
Tabel 2. Uitheemse prefixen voor adjectieven
prefix afgeleid adjectief
a- a-moreel
an- an-organisch
anti- anti-autoritair
contra- contra-revolutionair
extra- extra-parlementair
hyper- hyper-nerveus
in- in-actief
inter- inter-kerkelijk
non- non-figuratief
para- para-universitair
post- post-academisch
pro- pro-Palestijns
super- super-fijn
supra- supra-nationaal
trans- trans-atlantisch
ultra- ultra-modern
Een gemeenschappelijke eigenschap van alle hier genoemde prefixen is dat ze een zelfstandig prosodisch woord vormen. Dat impliceert dat deze prefixen altijd minimaal een volle vocaal (geen sjwa) bevatten, dat de prefixgrens altijd ook een lettergreepgrens is, en dat deze prefixen de hoofdklemtoon van het gelede woord dragen als dat in attributieve positie staat zoals in ánti-autoritaire opvoeding en een súperfijne vakantie.
Verder lezen
In onderstaande subparagrafen gaan we verder in op prefixen zoals on- en niet- die een ontkenning of afwezigheid uitdrukken, prefixen met een versterkende functie zoals mega- en super- en een aantal uitheemse prefixen zoals anti- en supra-.
Literatuur
    Interessante links
    ANS
    Taalportaal
    Taaladvies
    Versiegeschiedenis
    versie redacteur(en) datum opmerkingen
    3.0 Geert Booij juni 2022
    2.1 januari 2019 Automatische conversie van ANS 2.0
    2.0 W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn 1997 hoofdstuk 12,../../data/archief/ans2/e-ans/12/body.html;
    Interessante links