Voorbeeldzoeker x
(typ in het invoerveld om het voorbeeld te wijzigen)
zoek dit voorbeeld in:
ANS

Woordenboeken

  • INT (500 AD - heden)
  • Etymologiebank
  • Woordenlijst.org

Corpora en lexica

  • Corpus Hedendaags Nederlands Clarin login
  • GrETEL (CGN, Lassy)
  • SoNar Clarin login
  • Delpher
  • Celex Clarin login

Overige bronnen

  • Taalportaal
  • DBNL
  • Taaladvies.net
  • Wikipedia
  • Google
1.8.4.3 Het trema
Het trema wordt gebruikt als diakritisch teken om de terugleesbaarheid van woorden met twee opeenvolgende klinkerletters te garanderen, en te voorkomen dat deze lettercombinaties worden geïnterpreteerd als digrafen voor één klinker of voor een klinker-glijklank-combinatie.
Een uitzondering wordt gemaakt voor de  Latijnse en Franse uitgangen -ei, -eus, -eum en -ien: baccalaurei, baccalaureus, petroleum, opticien, waar geen trema wordt gebruikt.
Tabel 1. Tremagebruik
woord bedoelde lezing vermeden lezing
tetraëder te.tra.e.dər te.tre.dər
naïviteit na.i.vi.tɛit nɑj.vi.tɛit
Naäman na.a.mɑn na.mɑn
reële re.e.lə re.lə
geëerd ɣə.erd ge.ərd
geïnd ɣə.Ind gɛind
reünie re.y.ni rø.ni
conciërge kɔn.sjɛr.sjə kɔn.sir.sjə
koloniën ko.lo.ni.ən ko.lo.nin
poëzie po.e.zi pu.zi
egoïsme e.ɣo.Ismə e.ɣɔjs.mə
coördinatie ko.ɔr.di.nat.si kor.di.nat.si
ruïne ry.i.nə rœy.nə
vacuüm va.ky.ym va.kym
Bij meer dan twee klinkerletters wordt geen trema gezet direct na de i en krijgt alleen de e of de i een trema, zoals de volgende woorden illustreren:
1geen trema: aaien, beschoeiing, commercieel, geautomatiseerd, geuit, ooievaar, truien
wel trema: bedoeïen, geëerd, knieën, moeë, mozaïek
Opnieuw wordt hierdoor voldaan aan de conditie van terugleesbaarheid.
Bij afbreking komt er in de plaats van een trema op een klinkerletter een streepje ervoor. Het trema is dan niet nodig voor de terugleesbaarheid. We spellen dan bijvoorbeeld ru-ine en ge-ind.
Bij samenstellingen waarbinnen klinkerletters op elkaar botsen, wordt niet het trema, maar het verbindingsstreepje gebruikt om de terugleesbaarheid te garanderen, zoals in na-apen en mee-eten.
Verder lezen
Zie over klinkerbotsing ook de leidraad op Woordenlijst.org 
Literatuur
    Interessante links
    ANS
    Taalportaal
    Taaladvies
    Versiegeschiedenis
    versie redacteur(en) datum opmerkingen
    3.0 Geert Booij september 2020
    2.1 januari 2019 Automatische conversie van ANS 2.0
    2.0 W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn 1997 hoofdstuk 1,../../data/archief/ans2/e-ans/01/body.html;
    Interessante links