6.2.4.2.1 Gebruik van de stellende trap
    
    
De stellende trap is de 'gewone' vorm van het adjectief, waarmee een eigenschap
                    wordt uitgedrukt. In deze paragraaf spitsen we ons toe op het gebruik van de
                    stellende trap in de constructie net
                        zo/even + adjectief +
                            als. De constructie wordt
                    gebruikt bij een vergelijking van twee of meer entiteiten (personen, dieren,
                    dingen) waarbij de eigenschap die het adjectief uitdrukt, in gelijke mate
                    aanwezig is:
                
1Leerlingen zijn niet
                            anders dan vroeger, ze zijn niet dommer of knapper, ze
                                zijn net zo lief
                            als vroeger.
CHN
2Dat gasveld is
                                bijna even groot als het schiereiland
                            zelf.
CHN
Om de gelijkheid heel exact aan te geven, gebruikt men
                            precies zo + adjectief +
                            als, bijvoorbeeld:
                
3De maan is vanaf de aarde
                            gezien precies zo groot als de
                            zon.
CHN
Ook ontkenning van de gelijkheid is mogelijk. Men gebruikt dan
                            zo in plaats van
                            net zo of
                            even, dus:
                            niet zo + adjectief +
                            als.
                            Niet kan dan worden
                    voorafgegaan door het woordje lang,
                    zoals in (5):
                
4Je zit
                                achterin niet zo lekker
                            als voorin.
CHN
5Het ijs is hier
                                lang niet zo dik als in stilstaand
                            water.
CHN
Het is ook mogelijk om met de bovenstaande constructie twee bijzonderheden van
                    een en dezelfde grootheid te vergelijken, zoals in (6), hoewel de constructie in
                    (7) gebruikelijker is.
                
6Stapel het hout in de
                            vorm van een piramide en zorg ervoor dat die even hoog als
                                breed is.
CHN
7Daarop stapel je
                            duimdikke latjes aanmaakhout. Een goede stapel is even hoog
                                als hij breed
                        is.
CHN
In geijkte vergelijkingen zoals zo wit als
                            sneeuw of zo hard als
                            steen, wordt
                        zo gebruikt in plaats van
                            net zo (8).
                        
                Vaak bestaat er naast een dergelijke vergelijking ook een samengesteld
                            adjectief dat hetzelfde uitdrukt, bijv.
                                    sneeuwwit,
                                    bikkelhard.
                     Soms kan men zo ook weglaten
                    (9).
8Ze wil graag een kindje
                            hebben met een huid zo wit als sneeuw, met lippen
                                zo rood als bloed en haar zo zwart
                                als het
                        ebbenhout.
CHN
9Het zout is wit
                                als sneeuw; zoutblindheid kan gemakkelijk
                            optreden.
CHN
Naast het gebruik in deze geijkte vergelijkingen gebruikt men ook wel
                            zo in plaats van
                            net zo in andere gevallen,
                    maar dit is minder gebruikelijk:
                
10Hij schreef de
                            theaterbewerking en ontwierp een decor zo mooi
                            als een bewegend
                        schilderij.
CHN
Verder lezen
Literatuur
Interessante links
ANS
Taaladvies
Dagenta
Taalportaal
Versiegeschiedenis
| versie | redacteur(en) | datum | opmerkingen | 
| 3.0 | Kathy Rys | november 2024 | Een tussentijdse versie van dit hoofdstuk werd van commentaar voorzien door Maaike Beliën, Thomas Haga, Priscilla Heynderickx en Jack Hoeksema. De verantwoordelijkheid voor de inhoud van dit hoofdstuk berust bij de redacteur(en). | 
| 2.1 | januari 2019 | Automatische conversie van ANS 2.0 | |
| 2.0 | W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn | 1997 | hoofdstuk 6,../../data/archief/ans2/e-ans/06/body.html; | 
 
				 
						
					