Het presens kan ook uitdrukken dat de werking en het referentiepunt vóór het spreekmoment liggen. Deze relatie kan symbolisch voorgesteld worden als:

w, r - s

Men noemt dit presens het 'praesens historicum' of 'historisch presens', omdat het vrij vaak voorkomt in geschiedkundige werken. Maar het gebruik ervan kan ook tot de levendige verteltrant behoren, vooral in de gesproken taal. In het laatste geval is het mogelijk dat in één zin een imperfectum en een presensvorm naast elkaar voorkomen. Voorbeelden: