Voorbeeldzoeker x
(typ in het invoerveld om het voorbeeld te wijzigen)
zoek dit voorbeeld in:
ANS

Woordenboeken

  • INT (500 AD - heden)
  • Etymologiebank
  • Woordenlijst.org

Corpora en lexica

  • Corpus Hedendaags Nederlands Clarin login
  • GrETEL (CGN, Lassy)
  • SoNar Clarin login
  • Delpher
  • Celex Clarin login

Overige bronnen

  • Taalportaal
  • DBNL
  • Taaladvies.net
  • Wikipedia
  • Google
18.5.4.6 (Be)horen, dienen
Verder lezen
De werkwoorden (be)horen en dienen zijn verplicht groepsvormend:
1aDe korporaal had zijn commandant dienen te waarschuwen.
bDe korporaal had dienen zijn commandant te waarschuwen.uitgesloten
2aIk vind dat hij zijn familie had horen te steunen.
bIk vind dat hij had horen zijn familie te steunen.uitgesloten
Zoals uit 1a en 2a tevens moge blijken, is het getalsonderwerp van het hulpwerkwoord ook het geïmpliceerd onderwerp van de infinitief, die altijd door te voorafgegaan wordt.
De werkwoorden (be)horen en dienen vertonen veel overeenkomst met het oneigenlijk-modale werkwoord moeten. (Be)horen betekent 'verplicht zijn volgens bepaalde normen (zoals de spreker of schrijver die ziet)'; dienen betekent zonder meer 'verplicht zijn' en is te beschouwen als een beleefde variant van moeten, die vooral in ambtelijk taalgebruik vaak voorkomt. Voorbeelden:
3Men behoort zich voor te stellen wanneer men in een onbekend gezelschap verschijnt.formeel
4Als je ergens komt waar ze je niet kennen, hoor je te zeggen wie je bent.
5Bezoekers dienen zich te melden bij de portier.
6De giro-overschrijving dient vóór 1 mei in ons bezit te zijn.
Als normen of beleefdheid geen enkele rol spelen, bijvoorbeeld omdat er sprake is van een onontkoombare noodzakelijkheid, zoals in 7, kunnen (be)horen en dienen niet gebruikt worden:
7Vanwege de overstroming (be)hoorde/diende hij te verhuizen.uitgesloten
(Be)horen en dienen komen ook zonder infinitief voor; zie [18.5.2.3/ii] en voor (be)horen ook [18.5.4.4/iv1], groep [7] en [18.5.4.4/iv2]:
8Hij heeft zich flink geweerd, dat dient gezegd.
9Dat is niet zoals het behoort.groep [7]
10Kind, dat hoort niet.groep [7] of anderszins
Literatuur
    Interessante links
    ANS
    Taaladvies
    Dagenta
    Taalportaal
    Versiegeschiedenis
    versie redacteur(en) datum opmerkingen
    2.1 januari 2019 Automatische conversie van ANS 2.0
    2.0 W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn 1997
    Interessante links