Door middel van het achtervoegsel, of suffix, -te zijn abstracta afgeleid die qua betekenis vergelijkbaar zijn met die op -heid, namelijk 'het (adjectief) zijn'. Het zijn de-woorden. Het basiswoord is een (doorgaans ongeleed) adjectief. De klemtoon ligt op dit basiswoord. Voorbeelden zijn:

In goedkoopte is het basiswoord geleed. De vorm -de treedt op in liefde. Het procedé is niet productief.

Tot de afleidingen op -te behoort een groep waarvan de leden de verschillende dimensies aanduiden, bijv.: breedte, diepte, dikte, hoogte. In de volgende gevallen treedt in de afleiding klinkerverandering op: naast heet staat hitte, naast lang staat lengte.

Een aantal afleidingen op -te heeft ook een concrete betekenis door metonymie, bijv. een hoogte ‘plaats waar het hoog is’. Dit geldt ook voor een vlakte en een ondiepte.