In afgeleide woorden wordt de plaats van de hoofdklemtoon mede bepaald door de morfologische bouw. Suffixen kunnen drie soorten effecten hebben op de plaats van de hoofdklemtoon, zoals de volgende voorbeelden laten zien:

Een aantal suffixen is klemtoonneutraal. Dat betekent dat ze de plaats van de hoofdklemtoon in het basiswoord niet veranderen (1a). Een groot aantal suffixen, in meerderheid uitheemse, dragen zelf de hoofklemtoon (1b). Een aantal adjectivische suffixen dragen niet zelf de hoofdklemtoon, maar verschuiven de hoofdklemtoon naar de laatste beklemtoonbare syllabe voór het suffix (1c).

Bij afgeleide woorden met prefixen moeten we onderscheid maken tussen inheemse en uitheemse. De inheemse prefixen komen in twee soorten. Sommige, zoals be-, ge- en er- dragen geen klemtoon (2a), terwijl een aantal andere, die een zelfstandig prosodisch woord vormen, zoals on-, de hoofklemtoon dragen (2b). Bij de uitheemse prefixen is er een aantal dat geen hoofdklemtoon draagt, maar eventueel wel secundaire klemtoon (2c). Veel van oorsprong uitheemse prefixen, zoals anti- en super- combineren gemakkelijk met inheemse woorden. Ze vormen zelfstandige prosodische woorden en dragen de hoofdklemtoon van het afgeleide woord (2d).