Voorbeeldzoeker x
(typ in het invoerveld om het voorbeeld te wijzigen)
zoek dit voorbeeld in:
ANS

Woordenboeken

  • INT (500 AD - heden)
  • Etymologiebank
  • Woordenlijst.org

Corpora en lexica

  • Corpus Hedendaags Nederlands Clarin login
  • GrETEL (CGN, Lassy)
  • SoNar Clarin login
  • Delpher
  • Celex Clarin login

Overige bronnen

  • Taalportaal
  • DBNL
  • Taaladvies.net
  • Wikipedia
  • Google
18.5.4.4.iii.d Mogen
Verder lezen
1Je mag hier niet roken.'toestemming hebben'
2Ze mochten hier wel eens een raam openzetten!'moeten'
3Hij mag blij zijn dat hij er levend afgekomen is.'moeten'
4Jullie mogen wel opschieten, het is al laat.'moeten'
5We mogen aannemen dat het waar is.'kunnen'
6Wie mag ik helpen?uitgesproken bijv. in een winkel, 'kunnen'
Vergelijk ook met kunnen (voorbeeld 3).
Vooral in gesprekken tussen artsen/verplegend personeel en patiënten of tussen winkelpersoneel en klanten zijn zinnen te horen als:
7U mag even uw bovenkleren uitdoen.
8U mag hier even wachten.
9U mag aan de kassa betalen.
In zulke zinnen is er slechts schijnbaar sprake van een toestemming. Het gaat hier om een indirecte manier om de toegesprokene om een bepaald gedrag te verzoeken. Een gewonere en tevens directere manier om een verzoek uit te drukken, zijn vragende zinnen met willen zoals 4 en 5.
In vaste uitdrukkingen en archaïsch taalgebruik komen conjunctiefvormen van het presens van mogen voor om bijv. een wens uit te drukken of iets beleefd te formuleren (zie [2.4.3/5]):
10Moge de Heer u zegenen.
11Ik moge u verzoeken deze brief per omgaande te beantwoorden.formeel
Opmerking
Verdieping
Opmerking
Als vaste uitdrukkingen zijn te beschouwen: er zijn mogen ('zich in positieve zin onderscheiden'), iets (graag) mogen horen ('graag (willen) horen'), iemand/iets mogen lijden ('sympathiek vinden'/' graag willen'):
iDie nieuwe medewerker van ons, die mag er zijn!
iiDat is een flinke baby hoor, die mag er zijn!
iiiJe voelt je weer goed: dat mag ik horen.
ivIk mocht onze gemeenschappelijke collega wel lijden.
vIk mag lijden dat ze het nog halen.
Literatuur
    Interessante links
    ANS
    Taaladvies
    Dagenta
    Taalportaal
    Versiegeschiedenis
    versie redacteur(en) datum opmerkingen
    2.1 januari 2019 Automatische conversie van ANS 2.0
    2.0 W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn 1997
    Interessante links