20.10.9 De bepaling van gevolg
Verder lezen
1
De bepaling van gevolg (consecutieve bepaling) geeft het gevolg van de door het gezegde
uitgedrukte werking aan.
Hiervan te onderscheiden zijn bepalingen van gevolg die in combinatie met
een expliciete of impliciete graadaanduiding voorkomen, en
bepaling van graadaanduidend gevolg genoemd worden. Voor de behandeling wordt verwezen
naar
[10.3.6].
2
De bepaling van gevolg kan uitgedrukt worden door de volgende taalelementen.
-
Voorzetselconstituenten met het voorzetsel tot;Voorbeelden:1Tot mijn grote ergernis is Hans niet op komen dagen.2Juffrouw Betsy is tot onze vreugde niet opnieuw tot gouvernante aangesteld.
-
Bijzinnen van gevolg (consecutieve bijzinnen);Ze worden ingeleid door het voegwoord zodat (zie ook [10.3.5]) of het voornaamwoordelijk bijwoord waardoor, bijv.:3De brand heeft de hele fabriek verwoest, zodat er voorlopig niet gewerkt kan worden.4De brand heeft de hele fabriek verwoest, waardoor de arbeiders tijdelijk werkloos werden.
-
Bijzinnen van graadaanduidend gevolg, ingeleid door de voegwoorden dat, om of dan dat, al dan niet in combinatie met een bepaling van graad in de rompzin;Voorbeelden (constructies met dan dat zijn minder frequent):5Het kind werd zo zwaar dat hij het bijna niet meer kon dragen.6Het vriest dat het kraakt.7Dat verhaal is te ingewikkeld om (het) in een paar woorden samen te vatten.8Hij was te hoog in de partijhiërarchie gestegen dan dat zijn kiezers nog contact met hem konden krijgen.
Literatuur
Interessante links
ANS
Taalportaal
Taaladvies
Versiegeschiedenis
versie | redacteur(en) | datum | opmerkingen |
2.1 | januari 2019 | Automatische conversie van ANS 2.0 | |
2.0 | W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn | 1997 |