12.4.2.2.7.6 De achtervoegsels -ij en -erij
Het beklemtoonde, niet productieve achtervoegsel, of suffix, -ij
ɛi komt voor
in een aantal substantieven zoals
1dwingelandij, heerschappij, kledij, voogdij
Van deze substantieven kan kledij als een zaaknaam beschouwd worden, de andere zijn eerder abstracta. Dit suffix kent ook enkele vormvarianten, zoals
geïllustreerd in:
Zaaknamen als snuisterij en specerij gaan ook uit op -ij, maar er is voor deze woorden geen basiswoord aan te wijzen.
Het suffix -erij wordt bij zaaknamen vooral gebruikt om namen voor bedrijven of instellingen af te leiden van substantieven.
3bloemisterij, drogisterij, raffinaderij
Daarnaast wordt dit suffix ook gebruikt achter werkwoorden en substantieven om handelingen en gedragingen zoals
pesterij en
hekserij te benoemen.
Bij de vorming van deze afleidingen treedt na een stam op l, n,
r voor het achtervoegsel een
d op:
boerderij,
grossierderij. Na een
werkwoordstam op -el verschijnt -arij.
Heel wat van de zaaknamen op -erij kunnen beschouwd worden als afleidingen van een werkwoord of als afleidingen met het suffix -ij van een persoonsnaam op -er. Dit geldt bijvoorbeeld voor:
4bakkerij, brouwerij, kaasmakerij, slijterij, sloperij, varkenshouderij, zetterij
Zo kan bakkerij beschouwd worden als een afleiding van het werkwoord bakken door middel van het suffix -erij, of als een afleiding van bakker met behulp van het suffix -ij.
Naast woorden op -erij zijn er ook woorden op het aan het Frans ontleende suffix -erie (waarvan -erij de Nederlandse vorm is), zoals baderie, condomerie en croissanterie.
Literatuur
Hüning (1999).
Verder lezen
Literatuur
Interessante links
ANS
Taalportaal
Taaladvies
Versiegeschiedenis
versie | redacteur(en) | datum | opmerkingen |
3.0 | Geert Booij | juni 2022 | |
2.1 | januari 2019 | Automatische conversie van ANS 2.0 | |
2.0 | W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn | 1997 | hoofdstuk 12,../../data/archief/ans2/e-ans/12/body.html; |