In een naamwoordelijke constituent met een substantivische kern kunnen ook bijzinnen die ingeleid worden door een relativum als nabepaling optreden. Zulke bijzinnen noemt men relatieve bijzinnen of betrekkelijke bijzinnen .

De verschillende mogelijke inleidende elementen (bindtermen) die als relativum kunnen fungeren zijn: een zelfstandig betrekkelijk voornaamwoord (zie 1 en 2), een naamwoordelijke constituent met een bijvoeglijk betrekkelijk voornaamwoord als deel (zie 3), een voorzetselconstituent bestaande uit een voorzetsel en een van de genoemde elementen (zie 4), een voornaamwoordelijk bijwoord (zie 5), of een betrekkelijk bijwoord (zie 6). (Voor de vorm die het betrekkelijk voornaamwoord kan of moet aannemen verwijzen we naar [5.8]. De voornaamwoordelijke bijwoorden worden behandeld in [8.7].) Enkele voorbeelden zijn:

Dergelijke bijzinnen kunnen ook als nabepaling optreden in een naamwoordelijke constituent met een volle vorm van een persoonlijk voornaamwoord (zie 7, 8, 9), een aanwijzend voornaamwoord (vooral met een vooruitwijzende functie: 10, 11, 12) of een zelfstandig gebruikt vragend (zie 13) of onbepaald voornaamwoord (zie 14 t/m 20) als kern. Voorbeelden zijn:

Op grond van hun betekenis kunnen we bij de betrekkelijke bijzinnen een onderscheid maken tussen uitbreidende en beperkende betrekkelijke bijzinnen. Dat onderscheid kunnen we verduidelijken aan de hand van de zinnen:

Zin 21a deelt over een aantal bekend veronderstelde journalisten mee dat ze gearresteerd werden. De betrekkelijke bijzin draagt hier niet bij aan de bepaling van de referent van de naamwoordelijke constituent, maar geeft aanvullende informatie over de reeds geïdentificeerde journalisten, wat niet per se betekent dat deze informatie overbodig is. In ons voorbeeld kan de bijzin bijv. de reden voor de arrestatie aangeven. In zin 21b wordt gezegd dat van de journalisten waarvan in een bepaalde context sprake is, sommigen opgepakt werden en wel diegenen die de verklaring niet ondertekend hadden, terwijl dat in 21a voor alle journalisten gold. De betrekkelijke bijzin in 21b heet hierom beperkend. Hij draagt wel bij aan een nadere bepaling van de referent van de naamwoordelijke constituent. De bijzin in 21a noemen we uitbreidend.

In 21a en 21b wordt de betrekkelijke bijzin in een bepaalde naamwoordelijke constituent gebruikt. Hij kan ook voorkomen in een onbepaalde naamwoordelijke constituent. Vergelijk:

In 22 is er net als in 21b sprake van een beperkende betrekkelijk bijzin.

De context en de situatie geven uitsluitsel over de betekenis van de betrekkelijke bijzin. Toch zijn er in de zin vaak aanwijzingen voor de ene of de andere interpretatie te vinden. Is de kern een eigennaam, dan is de daaropvolgende bijzin in de gewone lezing uitbreidend, bijv.:

Ook toevoeging in de bijzin van een voegwoordelijk bijwoord (overigens, trouwens, enz.) wijst op het uitbreidende karakter van de bijzin, bijv.:

Uitbreidende betrekkelijke bijzinnen worden, als ze direct op hun antecedent volgen, door komma-intonatie daarvan afgescheiden, beperkende niet. In geschreven taal dienen uitbreidende bijzinnen in dat geval door een komma van hun antecedent te worden afgescheiden; voor beperkende bijzinnen komt geen komma.

Dat een bijzin beperkend is, wordt soms aangeduid door woorden als slechts en alleen, eventueel vergezeld van een accent op een aanwijzend voornaamwoord, bijv.:

Tot de uitbreidende betrekkelijke bijzinnen rekent men ook de zogenaamde continuatieve (of 'progressieve') bijzinnen. Deze hebben de waarde van een nevengeschikte hoofdzin. Ze bevatten meestal een bijwoordelijke bepaling als dan, vervolgens, daarna, echter, op zijn beurt, die als het ware een volgende stap in het gebeuren of in de redenering aangeeft. Voorbeelden:

Andere voorbeelden hiervan treft men aan in [21.7.3.1/3], [2].

Betrekkelijke bijzinnen die als nabepaling dienst doen in een naamwoordelijke constituent, komen zover mogelijk achteraan in die constituent, bijv.:

Bijstellingen kunnen na betrekkelijke bijzinnen komen als die beperkend zijn. Als de bijzin uitbreidend is, staat die meestal achteraan in de constituent. Vergelijk hiervoor de naamwoordelijke constituenten in de volgende twee zinnen:

Betrekkelijke bijzinnen kunnen of moeten soms buiten de naamwoordelijke constituent komen waar ze deel van zijn. Ze staan dan op de laatste zinsplaats. Enkele voorbeelden van deze in [21.7.3.1/3], [2] behandelde plaatsingsmogelijkheid zijn:

Betrekkelijke bijzinnen die een naamwoordelijk gezegde bevatten, kunnen gereduceerd worden tot een predikatieve nabepaling of een bijstelling. Zo corresponderen de naamwoordelijke constituenten met een relatieve bijzin als nabepaling in 40a en 41a met de naamwoordelijke constituenten in 40b respectievelijk 41b, waarin het relativum en het koppelwerkwoord zijn weggelaten:

Een soortgelijke relatie doet zich voor bij de volgende paren zinnen:

Zie voor dit soort constructies [14.5.3.11].