De eerste zinsplaats kan allereerst overeenkomstig het in [21·1·2·1] omschreven links-rechts-principe bezet worden door een element dat in een bepaalde context of situatie relatief minder of het minst nieuwe informatie aanbrengt of anderszins als informatief minder of het minst belangrijk wordt voorgesteld. Zinsdelen die in die bepaalde context of situatie voor de communicatie belangrijke(re) informatie aanbrengen, staan verder naar achteren (zover mogelijk rechts) en worden ook gekenmerkt doordat ze een zinsaccent krijgen. Deze strikte links-rechts-ordening van de elementen kunnen we in informatiestructureel opzicht neutraal noemen.

De laatstgenoemde, informatief belangrijke zinsdelen kunnen echter ook, met behoud van hun accent, op de eerste zinsplaats gezet worden. In dit laatste geval wijkt de volgorde dus af van de neutrale links-rechts-ordening: een informatief belangrijk element staat links in de zin. Aangezien op de eerste zinsplaats in principe maximaal maar één zinsdeel kan staan, komen elementen die in zinnen met een neutrale volgorde op die eerste zinsplaats zouden staan, nu in het middenstuk terecht. In de volgende voorbeeldzinnen is het zinsdeel dat informatief het belangrijkst is en dus een zinsaccent draagt, telkens gecursiveerd. Vergelijk de (a)-zinnen met de (b)-zinnen:

De (a) -zinnen zijn in overeenstemming met het links-rechts-principe, de (b) -zinnen wijken daarvan af.

Als we redeneren vanuit de zinsdeelfunctie van de elementen dan kunnen we zeggen dat naargelang van de informatieve geleding van de zin éénzelfde zinsdeel om twee verschillende redenen op de eerste zinsplaats kan staan, hetzij als informatief minder belangrijk element, hetzij juist als informatief belangrijkste element. De volgende paren zinnen illustreren dit:

In 3a behoort niet het onderwerp (Dick), maar het lijdend voorwerp (twee artikelen over samentrekking) tot de informatieve kern van de zin. In de antwoordzin in 3b is het onderwerp juist wel de kern van de mededeling. Mutatis mutandis geldt hetzelfde ten aanzien van de bepaling vlug in 4a en 4b.

Ook voor dat- en of-zinnen als lijdend voorwerp of als onderwerp geldt het bovenstaande. Dergelijke afhankelijke zinnen kunnen in het ene geval op de eerste zinsplaats gezet worden omdat ze het informatieve zwaartepunt van de samengestelde zin uitmaken. Ze hebben dan extra nadruk. We hebben hier te maken met expressieve constructies, bijv.:

In het andere geval kunnen ze voorop geplaatst worden omdat het informatieve zwaartepunt van de mededeling juist niet in de afhankelijke zin gelegen is, maar in de rompzin, waarvan een element gecontrasteerd wordt, bijv.:

Vergelijk nog het mogelijke verschil in informatieve geleding tussen de zinnen uit de volgende paren:

In de (a) -zinnen staat de afhankelijke zin telkens op de laatste zinsplaats van de samengestelde zin (ook in 7a, waar de tweede pool niet gerealiseerd is), in de (b) -zinnen op de eerste zinsplaats.

Bij neutrale intonatie vormt in 7a de inhoud van de onderwerpszin het informatieve zwaartepunt van de samengestelde zin. De afhankelijke zin staat dan ook achteraan. Vooraf wordt hij aangekondigd door het voorlopig onderwerp het (vergelijk ook 9a). Zin 7b kan gebruikt worden als de onderwerpszin het uitgangspunt van de mededeling vormt. Dat kan betekenen dat er al over het niet kunnen bolwerken gesproken is. De spreker wil nu aangeven dat hij dat al lang gedacht had. Deze laatste betekenisverhouding (aangegeven door een zinsaccent op lang of op duidelijk) kan natuurlijk ook met de volgorde van 7a weergegeven worden, maar dan zouden we met een van de strikte links-rechts-volgorde afwijkende zin te maken hebben. Een vergelijkbare verhouding kan zich voordoen tussen de zinnen 8a en 8b en tussen 9a en 9b. In 8a bijvoorbeeld wordt als laatste genoemd wát de spreker niet met zekerheid durft te zeggen (accent op of of eventueel op vinden), in 8b staat centraal dat de spreker over de inhoud van de mededeling uit de afhankelijke zin geen zekerheid heeft (accent op zeggen of op zekerheid). Zie voor de plaatsing van dergelijke afhankelijke zinnen ook [21·7·2·1].