Voorbeeldzoeker x
(typ in het invoerveld om het voorbeeld te wijzigen)
zoek dit voorbeeld in:
ANS

Woordenboeken

  • INT (500 AD - heden)
  • Etymologiebank
  • Woordenlijst.org

Corpora en lexica

  • Corpus Hedendaags Nederlands Clarin login
  • GrETEL (CGN, Lassy)
  • SoNar Clarin login
  • Delpher
  • Celex Clarin login

Overige bronnen

  • Taalportaal
  • DBNL
  • Taaladvies.net
  • Wikipedia
  • Google
3.1 Algemene inleiding
Verder lezen
1
Het substantief is het gemakkelijkst syntactisch te karakteriseren. Een substantief kan met een voorafgaand die of dat gecombineerd worden (die man, dat huis). Het treedt op als (kern van een) naamwoordelijke constituent en kan zodoende alleen of in combinatie met een of meer andere elementen (bijv. die man, de man die daar loopt, het nog steeds niet verkochte huis van mijn ouders) onder meer fungeren als zinsdeel. Voorbeelden van dit gebruik als zinsdeel zijn:
1Liefde is blind. (onderwerp)
2Dit lijkt wel beton. (naamwoordelijk deel van het gezegde)
3Ik zie vogels. (lijdend voorwerp)
4We geven Jan eigenlijk nooit wat. (meewerkend voorwerp)
5Jaren heb ik daar gewoond. (bijwoordelijke bepaling)
2
Morfologisch kenmerken substantieven zich doordat ze, afgezien van een aantal uitzonderingen, een meervoudsuitgang kunnen aannemen, bijv.
mannen, huizen, (Hij heeft al verschillende) liefdes (achter de rug), vogels, (Er zijn hier twee) Jannen, jaren
. In bepaalde gevallen kunnen van substantieven genitieven op -s gevormd worden:
Jans (fiets), (de heer des) huizes
Verder komen van en met substantieven in ruime mate afleidingen en samenstellingen voor:
mannetje, hoofdman, manmoedig; huisje, ziekenhuis, huisdeur
.
3
Semantisch is het substantief moeilijk te definiëren. Zoals de Nederlandse benaming suggereert, zijn substantieven woorden die 'een zelfstandigheid'aanduiden. Dit begrip is echter zeer ruim op te vatten. Zoals uit de tot nu toe gegeven voorbeelden blijkt, gaat het om mensen (man, Jan), dieren (vogel), dingen (huis), stoffen (beton), tijdsruimten (jaar), gevoelens (liefde), waaraan nog wel een aantal categorieën toegevoegd kan worden, bijv. eigenschappen (kracht), gebeurtenissen (ontmoeting), denkbeeldige personen of zaken (kabouter, hel), enzovoort.
Literatuur
    Interessante links
    ANS
    Taalportaal
    Taaladvies
    Versiegeschiedenis
    versie redacteur(en) datum opmerkingen
    2.1 januari 2019 Automatische conversie van ANS 2.0
    2.0 W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn 1997
    Interessante links