ANS | 17.1.4 Bijzinnen

17.1.4 Bijzinnen

Een adpositieconstituent kan ook bestaan uit een voorzetsel met een bijzin als complement. In (1), bijvoorbeeld, worden de voorzetsels voor en van gevolgd door een bijzin die wordt ingeleid door de voegwoorden als, wanneer en toen.

1a[E]en gsm is handig voor als er iets gebeurt.

bIn menig laboratorium staat een fles champagne koel voor wanneer het volgende experiment is geslaagd.

cOliver en ik kennen elkaar van toen we drie waren.

In de voorbeelden in (2) wordt een voorzetsel steeds gevolgd door een bijzin die wordt ingeleid door een vragend bijwoord of vragend voornaamwoord.

2a[E]r wordt nu onderzoek gedaan naar waar de fout precies ligt.

bEr is nog geen duidelijkheid over wanneer de nieuwe ministers zullen worden benoemd en beëdigd.

cStidworthy is gefascineerd door hoe mensen spreken.

dDe keuzes die je maakt hangen af van wat je gepast vindt.

Verder lezen

Een grijs gebied vormen de voorbeelden in (3). Er zijn argumenten om zonder als voorzetsel te analyseren, maar ook om het als voegwoord te zien. In (3a) wordt zonder gevolgd door een volledige bijzin die wordt ingeleid door dat; in (3b) wordt zonder gevolgd door een beknopte bijzin.

3aIk was bestolen zonder dat ik ook maar iets in de gaten had gehad.

bHij keek langs me heen zonder te reageren.

Voor een uitgebreidere bespreking van dit soort gevallen, zie:

17.1.4.1 Volledige bijzinnen over vormen als sinds, tot, vanaf, voor en zonder, gevolgd door een volledige bijzin met of zonder dat.
17.1.4.2 Beknopte bijzinnen over vormen als door, om, na en zonder, gevolgd door een beknopte bijzin.

ANS

Taalportaal

Taaladvies

versie	redacteur(en)	datum	opmerkingen
3.0	Maaike Beliën	januari 2021
2.1		januari 2019	Automatische conversie van ANS 2.0
2.0	W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn	1997	hoofdstuk 17,../../data/archief/ans2/e-ans/17/body.html;

Woordenboeken

Corpora en lexica

Overige bronnen