Voorbeeldzoeker x
(typ in het invoerveld om het voorbeeld te wijzigen)
zoek dit voorbeeld in:
ANS

Woordenboeken

  • INT (500 AD - heden)
  • Etymologiebank
  • Woordenlijst.org

Corpora en lexica

  • Corpus Hedendaags Nederlands Clarin login
  • GrETEL (CGN, Lassy)
  • SoNar Clarin login
  • Delpher
  • Celex Clarin login

Overige bronnen

  • Taalportaal
  • DBNL
  • Taaladvies.net
  • Wikipedia
  • Google
5.5.4 Vormovereenkomst
Verder lezen
Afgezien van ons/onze [5.5.5.1] bestaat er geen vormovereenkomst tussen het bezittelijk voornaamwoord en het substantief waarbij het determinator is. Het getal van de voornaamwoorden van de eerste en de tweede persoon wordt bepaald door het aantal personen waarnaar ze verwijzen. Vergelijk:
jouw schrift (= het schrift van de toegesprokene)
jouw schriften (= de schriften van de toegesprokene)
jullie schrift (= het schrift van de toegesprokenen)
jullie schriften (= de schriften van de toegesprokenen)
Het getal van de bezittelijke voornaamwoorden van de derde persoon wordt bepaald door het getal van het antecedent. Bij een enkelvoudig antecedent worden zijn (z' n) of haar ('r/d'r) gebruikt; bij een meervoudig hun en 'r/d'r (ook wel haar). Zie verder [5.5.7.2/ii].
Als het antecedent een verzamelnaam is kan er ook buitentekstelijk worden verwezen naar de 'meervoudige' referent (dat wil zeggen de leden van de verzameling in kwestie: een bestuur, delegatie, bevolking, enz. bestaat uit meerdere personen), in plaats van binnentekstelijk naar het enkelvoudige antecedent (het substantief bestuur, delegatie, bevolking, enz.). In zin 1 hieronder is dat niet het geval, omdat daar 'het bestuur' als een eenheid wordt gevoeld, die een 'bestuursbesluit' neemt. In zinnen als 2 t/m 5 heeft hun echter duidelijk de voorkeur:
1Het bestuur heeft zijn besluit genomen.
2Het was niet zo leuk voor het bestuur, maar uw correspondent zat te ver weg om hun gezichten te zien.
3In Bonn is een delegatie van het Poolse parlement gearriveerd, voor besprekingen met hun Duitse collega' s.
4De bevolking kwam in opstand toen hun loon werd gehalveerd.
5Het prinselijk paar en hun kinderen brachten een bezoek aan de dierentuin.
Het genus van de bezittelijke voornaamwoorden van de derde persoon wordt in het algemeen bepaald door het genus van het antecedent. Als het antecedent een levend wezen aanduidt, kan of moet het genus van het bezittelijk voornaamwoord bepaald worden door het natuurlijk geslacht van de referent [5.1.2/1b]).
6De boom heeft nu zijn laatste blad verloren.
7Het bestuur schrok van zijn eigen kordaatheid.
8Je kunt wel verwachten dat de regering haar/z' n doel hoe dan ook wil bereiken.
9Janus houdt van zijn dochter.
10Dat meisje speelt haast nooit met haar poppen.
11De burgemeester is bevallen van een tweeling. Haar toestand is uitstekend.
Zie voor meer bijzonderheden [5.5.7.2/ii].
Opmerking
Verdieping
Opmerking
Vooral in geschreven taal wordt vaak het bezittelijk voornaamwoord haar gebruikt om te verwijzen naar verzamelnamen die het-woorden of mannelijke de-woorden zijn. Voorbeelden:
iHet bestuur heeft haar besluit genomen.
iiHet instituut moet haar personeelsbestand inkrimpen.
iiiDe raad zal haar advies binnenkort publiceren.
Deze manier van verwijzen wordt echter nog niet algemeen als correct beschouwd. Wie op dit punt geen problemen wil, kan dit gebruik daarom het beste vermijden.
Opmerking
Verdieping
Opmerking
Aardrijkskundige namen die het-woorden zijn (namen van steden en landen: het Parijs van nu, het België van voor de oorlog, enz.) krijgen in overeenstemming met dat genus een verwijzing door middel van het bezittelijk voornaamwoord zijn, dus: Parijs en zijn boulevards, België en zijn nieuwe regering. In strijd met deze regel wordt in zulke gevallen veelvuldig haar gebruikt.
Literatuur
    Interessante links
    ANS
    Taalportaal
    Taaladvies
    Versiegeschiedenis
    versie redacteur(en) datum opmerkingen
    2.1 januari 2019 Automatische conversie van ANS 2.0
    2.0 W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn 1997
    Interessante links