Voorbeeldzoeker x
(typ in het invoerveld om het voorbeeld te wijzigen)
zoek dit voorbeeld in:
ANS

Woordenboeken

  • INT (500 AD - heden)
  • Etymologiebank
  • Woordenlijst.org

Corpora en lexica

  • Corpus Hedendaags Nederlands Clarin login
  • GrETEL (CGN, Lassy)
  • SoNar Clarin login
  • Delpher
  • Celex Clarin login

Overige bronnen

  • Taalportaal
  • DBNL
  • Taaladvies.net
  • Wikipedia
  • Google
12.4.3.8 Samenstellende samenstellingen
De volgende typen samenstellingen zijn steeds combinaties van drie woorden:
Tabel 1. Samenstellingen uit drie woorden
Type voorbeelden
(a) telwoord + substantief + substantief tweerichtingsverkeer, tweetrapsraket, eenpersoonsbed, drieletterwoord
(b) adjectief + substantief + substantief blauwbuiksalamander, breedlipneushoorn, kleinbeeldcamera
(c) substantief + werkwoord + substantief aardappelschrapmachine, brandblusinstallatie, lensverdeelkast
Het is de vraag hoe zulke complexe samenstellingen moeten worden geanalyseerd. Eén manier is te zeggen dat hier een samenstelling wordt gevormd als deel van een grotere samenstelling. Dan zou drieletterwoord worden opgevat als de combinatie van drieletter (een samenstelling) en woord. Dit klopt met de betekenis ‘woord van drie letters’. Het eerste deel kan niet als een woordgroep worden beschouwd, want dan zou het de vorm drieletters moeten hebben. Bij de woorden in (b) is dit een goed denkbare analyse omdat samenstellingen als van het type adjectief + substantief niet ongewoon zijn. De term samenstellende samenstelling drukt uit dat het proces van samenstelling ook nog eens samenstelling van een deel ervan in gang zet.
Bij de woorden in (a) kan ook gedacht worden aan een analyse waarbij de drie woorden zonder verdere interne structurering zijn gecombineerd.
Ze zouden dan een ternaire structuur hebben.
Bij de woorden in (c) vormen de eerste twee delen naar betekenis een eenheid. Zo is een aardappelschrapmachine een machine om aardappels te schrappen. Om die reden zou dit woord kunnen worden opgevat als een combinatie van een werkwoordelijke samenstelling, aardappelschrappen, en het substantief machine.
Verder lezen
Literatuur
    Interessante links
    ANS
    Taalportaal
    Taaladvies
    Versiegeschiedenis
    versie redacteur(en) datum opmerkingen
    3.0 Geert Booij juni 2022
    2.1 januari 2019 Automatische conversie van ANS 2.0
    2.0 W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn 1997 hoofdstuk 12,../../data/archief/ans2/e-ans/12/body.html;
    Interessante links