Voorbeeldzoeker x
(typ in het invoerveld om het voorbeeld te wijzigen)
zoek dit voorbeeld in:
ANS

Woordenboeken

  • INT (500 AD - heden)
  • Etymologiebank
  • Woordenlijst.org

Corpora en lexica

  • Corpus Hedendaags Nederlands Clarin login
  • GrETEL (CGN, Lassy)
  • SoNar Clarin login
  • Delpher
  • Celex Clarin login

Overige bronnen

  • Taalportaal
  • DBNL
  • Taaladvies.net
  • Wikipedia
  • Google
8.6.6.1 Inleidende opmerkingen
Verder lezen
Gaan we uit van de volgende zin, die in de gegeven vorm minder gebruikelijk, maar zeker mogelijk is:
1Tien boeken staan in die kast op de bovenste plank.
In varianten van deze zin met dezelfde betekenis kunnen alle gebruikswijzen van er voorkomen. Allereerst kan de zin op een meer gebruikelijke wijze beginnen met presentatief er, waardoor het onbepaalde onderwerp tien boeken verderop komt te staan:
2Er staan in die kast tien boeken op de bovenste plank.
In een andere volgorde, met er na de persoonsvorm:
3Tien boeken staan er in die kast op de bovenste plank.
Verder kan er in verwijzende functie gebruikt worden ter vervanging van in die kast (zie 4), de bovenste plank (zie 5) en boeken (zie 6):
4A: (Staat er iets in die kast?) B: Tien boeken staan er op de bovenste plank.
Dit er is locatief (al dan niet mede als presentatief te interpreteren, al naargelang 4 aan 3 of aan 1 gerelateerd wordt).
5A: (Er staat zeker nooit iets op de bovenste plank?) B: Tien boeken staan er in die kast op.
Dit er is prepositioneel, namelijk een deel van het voornaamwoordelijk bijwoord er (...) op (al dan niet mede als presentatief te interpreteren: zie 4).
6A: (Zijn hier ook boeken?) B: Tien staan er in die kast op de bovenste plank.
Dit er is kwantitatief (al dan niet mede als presentatief te interpreteren: zie 4).
Als de verschillende gebruikswijzen van er vrijelijk gecombineerd konden worden in dezelfde zin, zou 7 mogelijk moeten zijn, wat niet het geval is:
7Er staan er tien er er (meestal) op.uitgesloten
Wel mogelijk zijn bijv. 8a en 8b:
8aEr staan er tien. (= Tien staan er.)
bEr staan er tien op. (= Tien staan er (meestal) op.)
Literatuur
    Interessante links
    ANS
    Taalportaal
    Taaladvies
    Versiegeschiedenis
    versie redacteur(en) datum opmerkingen
    2.1 januari 2019 Automatische conversie van ANS 2.0
    2.0 W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn 1997
    Interessante links