Voorbeeldzoeker x
(typ in het invoerveld om het voorbeeld te wijzigen)
zoek dit voorbeeld in:
ANS

Woordenboeken

  • INT (500 AD - heden)
  • Etymologiebank
  • Woordenlijst.org

Corpora en lexica

  • Corpus Hedendaags Nederlands Clarin login
  • GrETEL (CGN, Lassy)
  • SoNar Clarin login
  • Delpher
  • Celex Clarin login

Overige bronnen

  • Taalportaal
  • DBNL
  • Taaladvies.net
  • Wikipedia
  • Google
2.4.8.3.iii De werking ligt na referentiepunt en spreekmoment
Verder lezen
Met het presens kan weergegeven worden dat de werking na het spreekmoment en het referentiepunt ligt, dus:
r, s - w
Deze tijdsverhouding kan ook door het futurum uitgedrukt worden (zie [2.4.8.5]). In het feitelijke taalgebruik, althans in Nederland en vooral in gesproken taal, gebeurt dit echter vaker door het presens. Voorwaarde is wel dat uit context en/of situatie blijkt dat de werking in de toekomst zal plaatsvinden. Voorbeelden:
1We zijn voor donker terug.
2Nog één woord, jongedame, en uw vriend sterft.
3Ik stap bij de volgende halte uit.
4Volgend jaar doet hij mee aan de Ronde van Frankrijk.
5Hopelijk neemt het nieuwe kabinet doeltreffende maatregelen.
6Ik verbrand die brief nu onmiddellijk.
7Om de investeringen te financieren doet de maatschappij voortaan een ruimer beroep op de kapitaalmarkt.
8Het is te verwachten dat de liberalen de in te dienen motie steunen.
9Wat dat precies betekent, blijkt pas als we de volledige tekst hebben.
10(in een weersverwachting: ) Er waait een matige tot krachtige zuidwestelijke wind.
11De trein komt om kwart over twee aan.
Als de context en/of de situatie daartoe aanleiding geven, kan 11 natuurlijk ook zo geïnterpreteerd worden, dat de werking op of vóór het spreekmoment ligt (respectievelijk bijv. in een ooggetuigenverslag en als 'praesens historicum'). Als in 11 in plaats van het presens het futurum gebruikt wordt, zoals in 12, krijgt deze zin een zekere nadrukkelijkheid, die bijvoorbeeld past in een bericht over een officieel bezoek:
12De trein zal om kwart over twee aankomen. De president en zijn echtgenote zullen op het station verwelkomd worden door de burgemeester...
Behalve door presens en futurum kan een toekomstige werking ook aangeduid worden door gaan + infinitief. Hiervoor gelden bepaalde beperkingen; zie [18.5.4.3/iii].
Literatuur
    Interessante links
    ANS
    Taalportaal
    Taaladvies
    Versiegeschiedenis
    versie redacteur(en) datum opmerkingen
    2.1 januari 2019 Automatische conversie van ANS 2.0
    2.0 W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn 1997
    Interessante links