Voorbeeldzoeker x
(typ in het invoerveld om het voorbeeld te wijzigen)
zoek dit voorbeeld in:
ANS

Woordenboeken

  • INT (500 AD - heden)
  • Etymologiebank
  • Woordenlijst.org

Corpora en lexica

  • Corpus Hedendaags Nederlands Clarin login
  • GrETEL (CGN, Lassy)
  • SoNar Clarin login
  • Delpher
  • Celex Clarin login

Overige bronnen

  • Taalportaal
  • DBNL
  • Taaladvies.net
  • Wikipedia
  • Google
14.8.4 Nominalisaties behorend tot type 3
Verder lezen
Tot het derde type behoren de nominalisaties die gemaakt worden met behulp van een infinitief-afleiding zonder determinator. Enkele voorbeelden:
1Mosselen eten (is in de mode.)
2Sommen oplossen (vergt enige inspanning.)
3Verhalen vertellen (kan Jan wel.)
Bij nominalisaties van dit type kan het lijdend voorwerp uit de corresponderende zin alleen in de vorm van een naamwoordelijke constituent voor de kern staan. Het kan niet in de vorm van een voorzetselconstituent ervoor komen te staan (zie 4b), noch kan het als naamwoordelijke constituent of voorzetselconstituent achter de kern komen te staan (zie 4c en 4d), bijv.:
4aMosselen eten (is in de mode.)
bVan mosselen eten (is in de mode.)uitgesloten
cEten mosselen (is in de mode.)uitgesloten
dEten van mosselen (is in de mode.)uitgesloten
Het indirect object (meewerkend of belanghebbend voorwerp) uit de corresponderende zin kan zowel voor als achter de kern komen te staan. Voor de kern kan het in de vorm van een naamwoordelijke constituent (zie 5a en 6a) en in de vorm van een voorzetselconstituent (ingeleid door aan (zie 5b) of voor (zie 6b) gerealiseerd worden. Achter de kern kan het alleen in de vorm van een voorzetselconstituent optreden. (Vergelijk 5c en 6c met 5d en 6d.) Voorbeelden:
5aTante Fien cognac aanbieden (vindt pa doodzonde.)
bAan tante Fien cognac aanbieden (vindt pa doodzonde.)
cCognac aanbieden aan tante Fien (vindt pa doodzonde.)
dCognac aanbieden tante Fien (vindt pa doodzonde.)uitgesloten
6aEric een nieuwe broek kopen (is altijd leuk.)regionaal
bVoor Eric een nieuwe broek kopen (is altijd leuk.)
cEen nieuwe broek kopen voor Eric (is altijd leuk.)
dEen nieuwe broek kopen Eric (is altijd leuk.)uitgesloten
(Voor het regionale karakter van een constructie als 6a zie men [20.4.4].)
Het onderwerp uit de corresponderende zin wordt in dit type nominalisaties nooit gerealiseerd. Voorbeeld:
7Karel de Grote kronen door de paus (was toen een hele gebeurtenis.)uitgesloten
Voorzetselconstituenten kunnen in het algemeen zowel voor als achter de kern voorkomen. Vergelijk de volgende (a)- en (b)-zinnen:
8aAan je moeder bloemen geven (is erg attent.)
bBloemen geven aan je moeder (is erg attent.)
9aOp een terrasje koffie drinken (is heel gezellig.)
bKoffie drinken op een terrasje (is heel gezellig.)
Literatuur
    Interessante links
    ANS
    Taalportaal
    Taaladvies
    Versiegeschiedenis
    versie redacteur(en) datum opmerkingen
    2.1 januari 2019 Automatische conversie van ANS 2.0
    2.0 W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn 1997
    Interessante links