1.2.1.6 Beperkingen op lettergrepen als geheel
    
    
        Medeklinkers in de aanzet van een lettergreep combineren met bijna alle klinkers
               in de nucleus, met enkele uitzonderingen. In de eerste plaats
               kan een h niet
               gecombineerd worden met een sjwa
                     (*hə). Verder
               combineert j niet
               met de hoge klinker
                  i, en de
                     w niet met
                     y en
                     ø. De
               volgende tabel geeft een illustratie van de verschillende mogelijkheden.
                  
                Bron: Cohen et al. (1961: 92).
               
Tabel 1. Medeklinker-klinkercombinaties binnen een lettergreep
                | i | e | y | ø | u | o | a | ɪ | ʏ | ɛ | ɑ | ɔ | ə | |
| plofklanken: | |||||||||||||
| p | pier | peer | puur | peul | poel | pool | paal | pit | put | pet | pat | pot | (wim)per | 
| b | bier | beer | buur | beul | boet | boot | baat | bik | buk | bek | bak | bok | (zwab)ber | 
| t | tier | teer | tuur | teut | toen | toon | taal | til | tulp | tel | tal | tol | (be)ter | 
| d | dier | deel | duur | deur | doel | dool | daal | dik | dun | dek | dal | dol | (a)dem | 
| k | kier | keer | kuur | keur | koer | koor | kaar | kin | kun | ken | kan | kon | (te)ken | 
| wrijfklanken: | |||||||||||||
| f | fier | fee | fuut | feut | foef | fooi | faam | fiks | fut | fel | fat | fop | (oe)fen | 
| v | vier | veer | vuur | veu(len) | voer | voor | vaar | vil | vul | vel | val | vol | (ze)ven | 
| s | sier | safe | (re)çu | (mas)seur | soes | so(ber) | saai | sip | suf | cent | sap | sop | (wis)sel | 
| z | zier | zeer | zuur | zeul | zoel | zool | zaal | zit | zulk | zet | zat | zot | (no)zem | 
| x/ɣ | gier | geel | guur | geul | goed | goot | gaas | gil | gul | geld | gal | gold | (ze)gel | 
| h | hier | heer | huur | heul | hoed | hoog | haag | hit | huls | hel | hal | hol | - | 
| nasalen: | |||||||||||||
| m | mier | meer | muur | meug | moet | moot | maat | milt | mul | meld | mal | mol | (zo)mer | 
| n | nier | neef | nu | neus | noest | nood | naad | nis | nut | net | nap | nok | (zo)ne | 
| liquida's: | |||||||||||||
| l | lied | leed | lu(ren) | leuk | loens | loog | laag | lig | lucht | leg | lach | log | (veu)len | 
| r | riet | reeds | ru(ne) | reuk | roet | rood | raad | rist | rust | rest | ras | ros | (we)reld | 
| glijklanken: | |||||||||||||
| ʋ | wied | weet | - | - | woest | woog | waag | wil | wulp | wel | wal | wol | (klu)wen | 
| j | - | je(gens) | ju(bel) | jeuk | joel | jool | jaar | jicht | juk | jek(ker) | jas | jok | (ma)jem | 
Een ander type beperking voor lettergrepen als geheel is dat de reeks
                            l-klinker-l
                    niet kan als de klinker gespannen is, of een
                        tweeklank is. De sequentie
                            r-klinker-r
                    daarentegen komt alleen voor als de klinker gespannen is:
                Bovendien kunnen zulke reeksen ook niet worden voorafgegaan door een andere
               medeklinker: lettergrepen als kloel en
                     krur komen niet voor in het
               Nederlands. Syllaben met twee identieke liquida’s zijn fonotactisch opmerkelijk, en
               dit correleert met een hoge graad van semantische expressiviteit van zulke woorden.
               Woorden als lul en
                     lol hebben een sterke expressieve
               waarde, en dat geldt ook voor een woord als
                  raar, een van de weinige Nederlandse
               woorden van het type
                     r-klinker-r.
                  
                Zie Klamer (2002).
               
Lettergrepen met twee gelijke glijklanken komen ook niet
               voor en dus vinden we geen Nederlandse woorden zoals
                     jaaj en
                     woow (de glijklanken treden alleen
               regelmatig op na gespannen klinkers). Een uitzondering is het woord
                     weeuw, een archaïsche vorm van het
               woord weduwe. Een uitroep als
                     wow
               wɔw kan wel, want
               uitroepen houden zich niet noodzakelijk aan de fonologische beperkingen van het
               Nederlands.
                Syllaben met twee identieke consonanten leveren ook een probleem op als de eerste
               van de twee identieke consonanten in een cluster staat, behalve als het om de
                     t gaat.
               Vergelijk de woorden in de linkerkolom met de onwelgevormde woorden in de
               rechterkolom:
                        Tabel 2.
                        | poep | *spoep | 
| toet | stoet | 
| koek | *skoek | 
| mam | *smam | 
| lol | *plol | 
| raar | *praar | 
Alleen de t
                    staat dit soort klankreeksen toe, zoals in de woorden
                            stoet,
                    stiet, stut, stout, stoot
                    en staat.
                
         Verder lezen
Literatuur
Interessante links
ANS
Taaladvies
Dagenta
Taalportaal
Versiegeschiedenis
| versie | redacteur(en) | datum | opmerkingen | 
| 3.0 | Geert Booij | juli 2020 | |
| 2.1 | januari 2019 | Automatische conversie van ANS 2.0 | |
| 2.0 | W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn | 1997 | hoofdstuk 1,../../data/archief/ans2/e-ans/01/body.html; | 
				
						
					