De bepaling van maat (of een zogenaamde maatconstituent) geeft allereerst antwoord op vragen als 'hoeveel?', 'hoe lang?', 'hoe zwaar?'. Deze bepaling duidt dan op een of andere manier de maat of hoeveelheid van iets aan: lengte, breedte, hoogte, diepte, oppervlakte, inhoud, gewicht, prijs, temperatuur, leeftijd en dergelijke.

Bij een aantal werkwoorden is een bepaling van maat verplicht aanwezig, bijv. bij kosten, meten (onovergankelijk) en wegen (onovergankelijk). Voorbeelden:

Bij een aantal naamwoordelijke gezegdes met maatadjectieven (zoals lang zijn, hoog zijn, oud zijn) is een bepaling van maat verplicht als die gezegdes neutraal gebruikt worden, dat wil zeggen de betekenis hebben: 'de lengte/hoogte/leeftijd van... hebben' en niet: 'een grote/hoge lengte/hoogte/leeftijd hebben'. Vergelijk:

In de eerste zin is lang het tegenovergestelde van kort. In de tweede zin is lang neutraal gebruikt en kan de bepaling niet worden weggelaten. Andere voorbeelden:

De adjectieven in deze naamwoordelijke gezegdes kunnen soms worden weggelaten als duidelijk is wat er bedoeld wordt, bijv.:

Bij leeftijdsaanduidingen kan ook een gedeelte van de bepaling worden weggelaten. Zo komen naast elkaar voor:

Zie ook 7.1.2.3.

Een bepaling van maat kan ook aanwezig zijn zonder dat het verplicht is, bijv.:

De bepaling van maat kan tot uitdrukking gebracht worden door de volgende taalelementen.