5.4.4 Bijwoorden op -een als equivalenten van 'voorzetsel +
elkaar'
Verder lezen
Naast de combinaties van de voorzetsels
aan,
achter,
bij,
door,
in,
op en
uit
met elkaar, komen ook de bijwoorden
aaneen,
achtereen,
bijeen,
dooreen,
ineen,
opeen en
uiteen
voor. Deze woorden zijn vaak het eerste deel van een scheidbaar werkwoord. Ze behoren dikwijls tot formele taal of tot het
regionale taalgebruik (in dit laatste geval met name in Belgisch Nederlands voorkomend).
Voorbeelden:
1Deze woorden
schrijven we meestal aaneen.formeel
2Maanden
achtereen heeft hij me elke avond
opgebeld.
3Het gezelschap
kwam om acht uur bijeen.formeel
4Toen zij te
Bethlehem kwamen, daar schoten drie stralen
dooreen.formeel
5De man zeeg
ineen.formeel
6Ze
stapelde de schotels opeen.formeel_regionaal
7De menigte ging
uiteen.
Opmerking
Verdieping
Opmerking
In regionale taal komen nog meer bijwoorden voor van het type 'voorzetsel
+ -een'die dezelfde functies vervullen als de combinaties
van die voorzetsels met elkaar, bijv.:
meteen,
ondereen,
overeen,
tegeneen,
tusseneen
.
Literatuur
Interessante links
ANS
Taaladvies
Dagenta
Taalportaal
Versiegeschiedenis
versie | redacteur(en) | datum | opmerkingen |
2.1 | januari 2019 | Automatische conversie van ANS 2.0 | |
2.0 | W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn | 1997 |