De klinker in er wordt uitgesproken als een sjwa, alleen bij nadrukkelijke uitspraak als de e van pet; als spreektaalvariant komen d'r en (na stemloze medeklinkers) t'r voor.

Dit is misschien het enige wat men in het algemeen van er - in al zijn verschillende gebruikswijzen - kan zeggen. Het is al de vraag of men wel van 'het woord er' kan spreken: de opvatting dat er meer woorden er zijn (homoniemen) is goed te verdedigen. Een andere vraag is tot welke woordsoort 'het woord er' gerekend moet worden. Sommige gebruikswijzen van er hebben een bijwoordelijk karakter, andere een voornaamwoordelijk. Taalhistorisch gezien zijn in het modern Nederlandse er twee woorden samengevallen: een verzwakte vorm van daar (in sommige gevallen is er dan ook door daar te vervangen) en een woord dat teruggaat op een genitiefvorm van een persoonlijk voornaamwoord.

Een gezamenlijke behandeling van de verschillende gebruikswijzen van er leek in de ANS de voorkeur te verdienen.