12.4.3.4 Bijwoord of adpositie + substantief
Enkele bijwoorden kunnen gebruikt worden als linkerdeel van een samenstelling. Voorbeelden zijn de volgende:
Tabel 1. Bijwoord + substantief
| bijwoord | samenstelling |
| samen | samenzang |
| terug | terugtocht |
| thuis | thuisland |
Ook het bijwoord niet kan gebruikt
worden als linkerdeel van een samenstelling. Dit type wordt echter behandeld
onder de afleidingen.
Daarnaast zijn er adposities zonder complement die kunnen optreden als linkerdeel van samenstellingen. Voorbeelden met een lokale of temporele betekenis van het linkerdeel zijn:
1achterlicht, bovenraam, buitenhoes, ondergrond, overhemd, tussenschot, voordeur, voorprogramma
Andere adposities die als linkerdeel van een substantivische samenstelling gebruikt worden,
zijn:
Tabel 2. Adpositie + substantief
| adpositie | samenstellingen |
| bij- | bijbaantje, bijgebouw, bijproduct, bijvak, bijverschijnsel Met dezelfde betekenis (aanduiding van iets ondergeschikts) wordt ook wel het bijwoord neven- als eerste deel gebruikt, bijv. nevenactiviteiten, nevengebied, nevenoorzaak. |
| boven- | bovenbaas, bovenbouw, bovenmeester, bovenwoning |
| mede- |
medebewoner,
medegevangene,
medepassagier,
medeverantwoordelijke
De vorm met- komt alleen voor in
metgezel(lin). De vorm
mee- treedt op in woorden als
meeëter,
meeloper.
|
| onder- | onderdirecteur, onderkoning, onderofficier, ondervoorzitter |
| over- | overgewicht, overdruk, overreactie, overmacht |
| tegen- | tegenaanval, tegenbericht, tegendemonstratie, tegenvoorbeeld, tegenvoorstel |
Verder lezen
Literatuur
Interessante links
ANS
Taalportaal
Taaladvies
Versiegeschiedenis
| versie | redacteur(en) | datum | opmerkingen |
| 3.0 | Geert Booij | juni 2022 | |
| 2.1 | januari 2019 | Automatische conversie van ANS 2.0 | |
| 2.0 | W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn | 1997 | hoofdstuk 12,../../data/archief/ans2/e-ans/12/body.html; |