Ook in de hier beschreven gevallen wordt laten gecombineerd met een infinitief zonder te. Door de syntactische beperkingen van de constructies is over het groepsvormende karakter geen uitspraak te doen.

Een heel eigen gebruikswijze van laten kunnen we aantreffen in constructies die verwantschap vertonen met die met kijk of hoor (zie [18.5.4.9]). Het betreft zinnen die met laat of laten beginnen, meteen gevolgd door het geïmpliceerd onderwerp van de infinitief.

Is het geïmpliceerd onderwerp een persoonlijk voornaamwoord, dan kan altijd de onderwerpsvorm gebruikt worden. Voor de tweede persoon is dit verplicht (zie voorbeeld 14 hieronder). Voor de derde persoon kan zowel de onderwerps- als de niet-onderwerpsvorm gebruikt worden (zie bijv. 5 en 6), voor de eerste persoon eveneens, maar de niet-onderwerpsvorm is in dit geval als formeel taalgebruik te beschouwen (zie 2, 4 en 10).

Voor het getal van het vervoegde werkwoord geldt het volgende. De enkelvoudsvorm laat is verplicht als het geïmpliceerd onderwerp van de infinitief een persoonlijk voornaamwoord (onderwerpsvorm) in het enkelvoud of een niet-voornaamwoordelijke constituent in het enkelvoud is (zie respectievelijk bijv. 1 en 7 hierna) en eveneens als het een persoonlijk voornaamwoord in de niet-onderwerpsvorm is, ongeacht of dit enkelvoud of meervoud is (zie bijv. 4 en 6b; de enkelvoudsvorm kán gebruikt worden als het geïmpliceerd onderwerp meervoud is en geen voornaamwoord (zie 8b)). De meervoudsvorm laten is verplicht als het geïmpliceerd onderwerp een meervoudig persoonlijk voornaamwoord in de onderwerpsvorm is (zie bijv. 3 en 6a); hij kán gebruikt worden bij een niet-voornaamwoordelijk meervoudig geïmpliceerd onderwerp (zie 8a).

Naar de betekenis zijn er drie groepen te onderscheiden:

1. De zin drukt een aansporing, een wens of een waarschuwing uit. Het geïmpliceerd onderwerp kan alleen eerste (bij een aansporing altijd) en derde persoon zijn.
   1Kom, laat ik eens gaan werken.
   2Laat mij beginnen met op te merken dat hier iets bijzonders aan de hand is.formeel
   3Laten we beginnen.
   4Laat ons hopen dat dit niet gebeurt.formeel
   5aLaat hij maar oppassen!

   bLaat hem maar oppassen!
   6aLaten ze dat toch in hemelsnaam nooit meer doen!

   bLaat hen dat toch in hemelsnaam nooit meer doen!
   7Laat die chauffeur nou eens opschieten.
   8aLaten die mensen toch weggaan!

   bLaat die mensen toch weggaan!
   Een min of meer geijkte formule is Laat ons bidden met ons in plaats van (laten) wij.
2. De zin drukt verrassing uit. Meestal wordt nou (toch) gebruikt:
   9Laat ik die condensator nou verkeerd hebben aangesloten!
   10Laat mij daar midden uit de oneindigheid een stem vernemen...formeel
   11Laten jullie nou de eerste prijs gewonnen hebben!
   12Laat die parkeerwachter nou toch niks gezien hebben!
3. De zin, die altijd met een andere zin gecombineerd wordt, drukt een toegeving uit. Meestal wordt in de toegevende zin dan gebruikt. Alleen bij gevallen die tot deze derde groep behoren, kan het groepsvormende werkwoord beklemtoond worden.
   13Goed, laten we dat tientje dan niet meegerekend hebben, dan komen we nog dertig gulden te kort.
   14Laat jij dan goed geslapen hebben, alle anderen hebben geen oog dichtgedaan.
   15Láát hij dan vaak afwezig zijn, het is best een aardige collega.
   Opmerking

   Verdieping

   Opmerking

   Een zin met laat aan het begin kan natuurlijk ook behoren tot de types die hierboven onder i of ii besproken zijn. Zo kan 8b behalve de hier bedoelde betekenis ook de betekenissen hebben: 'Geef die mensen toch opdracht/toestemming om weg te gaan'.

   Vaste uitdrukkingen met laat aan het begin zijn: Laat me niet lachen! ('Daar moet ik om lachen', meestal als uiting van ongeloof of geringschatting), en (in informeel taalgebruik)Laat ie fijn zijn! (uiting van positieve gevoelens).