In een aantal verbogen bijvoeglijke naamwoorden en andere woorden kan de /d/ voor een lettergreep met een sjwa na een klinker verzwakt worden tot een glijklank /j/ of /w/. We noemen dit D-verzwakking.

Zie Zonneveld (1978), Booij (2012).

De w treedt alleen op na de tweeklank ɔu; in alle andere gevallen treedt de j op.

De wisseling tussen d en j in verwante woord(vorm)en kan dus twee oorzaken hebben. In een woord als dooie is er sprake van verzwakking van de d tot een j. Maar in een woord als rijen als zwakke vorm van rijden, kan de j worden opgevat als een ingevoegde glijklank, op basis van de onderliggende vorm rɛi-ən, met de verkorte vorm rij als stam. Deze analyse is niet mogelijk voor dooie, omdat er geen korte versie doo is. Bovendien zou een ingevoegde glijklank na een o niet j zijn, maar w. We zien die laatste glijklank wel ingevoegd in houwen, op basis van de korte werkwoordstam hou.

Opnieuw geldt dat deze alternanties lexicaal bepaald zijn: je moet onthouden voor welke woorden dit mogelijk is. Dat zien we in woordgroepen en woorden als goeie genade, ouwehoeren, en kouwe kak, waar de variant met d niet kan (*oudehoeren) of op zijn minst opmerkelijk is: ?goede genade, ?koude kak. Omdat verzwakking lexicaal bepaald is, wordt die ook vaak in de spelling weergegeven, vandaar spelvormen als goeie en kouwe.

De vormen met een verzwakte d hebben een informeler karakter. Daarnaast kunnen ze ook fungeren als markeerder van een sociale groep. Wie bijvoorbeeld Leie lɛijə zegt in plaats van Leiden lɛidən, laat hierdoor merken dat hij/zij behoort tot de mensen die Leiden goed kennen, bijvoorbeeld doordat ze er gestudeerd hebben. Sommige verzwakte vormen komen niet voor in het Standaardnederlands, maar wel in dialectvarianten, waar bijvoorbeeld in plaats van ouders ook ouwers gezegd kan worden.