Voorbeeldzoeker x
(typ in het invoerveld om het voorbeeld te wijzigen)
zoek dit voorbeeld in:
ANS

Woordenboeken

  • INT (500 AD - heden)
  • Etymologiebank
  • Woordenlijst.org

Corpora en lexica

  • Corpus Hedendaags Nederlands Clarin login
  • GrETEL (CGN, Lassy)
  • SoNar Clarin login
  • Delpher
  • Celex Clarin login

Overige bronnen

  • Taalportaal
  • DBNL
  • Taaladvies.net
  • Wikipedia
  • Google
4.6.1.2.3 Met een bepaald lidwoord
Verder lezen
Ook een bepaling met een bepaald lidwoord kan bij alle eigennamen voorkomen. Eigennamen die ook zonder bepaling met een lidwoord gecombineerd worden, behouden dat lidwoord. Voor de keuze tussen de en het bij de andere eigennamen geldt:
  • namen van mensen en dieren zijn de-woorden;
  • aardrijkskundige namen zijn het-woorden;
  • andere eigennamen zijn de-woorden, behalve als het samengestelde woorden betreft waarvan het laatste deel een het -woord is (bijv. de vroege Pasen tegenover het komende Nieuwjaar).
Voorbeelden:
1De in 1983 overleden Tennessee Williams was een bekend Amerikaans toneelschrijver.
2Na die operatie is onze hond nooit meer de oude Bello geworden.
3Het Brugge uit de middeleeuwen kun je nog overal herkennen.
4Van het overbevolkte Java zijn velen naar andere eilanden geëmigreerd.
5Dat was de laatste Kerstmis die we samen gevierd hebben.
Opmerking
Verdieping
Opmerking
Namen van bekende plaatsen of personen kunnen ook voorafgegaan worden door een bepaald lidwoord om aan te geven dat ze als uniek beschouwd worden op een bepaald gebied. Voorbeelden:
iAmsterdam, het Venetië van het Noorden, is aan het verzakken.
iiIk weet niet of we Julian Barnes de Shakespeare van deze tijd moeten noemen, maar ik vind hem wel goed.
Vergelijk ook(4.6.1.1/i, sectie 2).
Opmerking
Verdieping
Opmerking
Het gebruik van een onbepaald dan wel een bepaald lidwoord voor een eigennaam die door een bijvoeglijke bepaling nader bepaald wordt, vertoont subtiele verschillen in betekenis. Bij het gebruik van een hebben we te maken met iets dat nog niet eerder geïntroduceerd is: iets incidenteels, iets onverwachts; bij de respectievelijk het daarentegen is er sprake van iets dat wel al eerder geïntroduceerd is: iets permanents of iets dat te verwachten is [14.3]. Vergelijk:
iaThuis troffen we een huilende Willy aan.
bThuis troffen we de huilende Willy aan.
Zin ib kan alleen gebruikt worden als uit het voorafgaande duidelijk is dat Willy huilt; in ia is het huilen van Willy verrassend.
Ook in de volgende zinnen is een soortgelijk verschil aanwezig:
iiaEn zo reden we op 14 mei een brandend Rotterdam binnen.
bEn zo reden we op 14 mei het brandende Rotterdam binnen.
In iia wordt uitgedrukt dat Rotterdam op het moment van het binnenrijden in brand staat; in iib is reeds eerder sprake geweest van het feit dat Rotterdam op de bewuste datum in brand stond.
In overeenstemming hiermee is het gebruik van het bepaald lidwoord bij vaste, permanente, of als normaal ervaren eigenschappen. Zo zal men aantreffen:
iiide gebaarde Karl Marx
ivde met zijn onafscheidelijke pijp afgebeelde Popeye
Maar wanneer het onverwachte, incidentele of als abnormaal ervaren eigenschappen betreft, wordt bij voorkeur het onbepaalde lidwoord gebruikt:
veen opvallend stil Parijs
vieen sombere Danny Kaye
De constituenten v en vi zijn alleen in deze vorm mogelijk doordat ze iets afwijkends uitdrukken: Parijs is zelden stil, Danny Kaye is normaliter niet somber.
Literatuur
    Interessante links
    ANS
    Taalportaal
    Taaladvies
    Versiegeschiedenis
    versie redacteur(en) datum opmerkingen
    2.1 januari 2019 Automatische conversie van ANS 2.0
    2.0 W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn 1997
    Interessante links