20.3.1 Inleiding
Verder lezen
1
Het lijdend voorwerp (direct
object) is een zinsdeel dat bij bepaalde werkwoordelijke gezegdes kan of
moet voorkomen en de zelfstandigheid aanduidt waarop de door het gezegde
uitgedrukte werking gericht is.
2
In een enkelvoudige zin komt altijd maar één lijdend voorwerp voor. Het
lijdend voorwerp kan het enige voorwerp van de zin zijn, maar het kan ook
gecombineerd worden met een indirect object of een voorzetselvoorwerp.
Voorbeelden:
1Hij eet tussen de middag meestal
twee appels.
2Ze gaf de collectant een
gulden.
3Ze
hebben ons gewaarschuwd voor de gevolgen.
In 1 is twee appels
lijdend voorwerp; in 2 is
een gulden lijdend voorwerp en de collectant meewerkend voorwerp; in
3 is ons lijdend
voorwerp en voor de gevolgen voorzetselvoorwerp.
In de regel is het lijdend voorwerp van een actieve zin onderwerp in de
ermee corresponderende passieve zin, bijv.:
4We zijn (door hen) gewaarschuwd voor
de gevolgen.
Het lijdend voorwerp (
ons
) van 3 verschijnt als onderwerp (
we
) in 4. Zie hierover verder(22.1, sectie 3).
3
Het lijdend voorwerp bestaat op een enkele uitzondering na uit een
naamwoordelijke constituent of een zin.
In
[20.3.3] worden de voornaamste taalelementen die als lijdend
voorwerp kunnen fungeren, nader besproken.
Literatuur
Interessante links
ANS
Taalportaal
Taaladvies
Versiegeschiedenis
versie | redacteur(en) | datum | opmerkingen |
2.1 | januari 2019 | Automatische conversie van ANS 2.0 | |
2.0 | W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn | 1997 |