De correlatie tussen de (on)gespannenheid van de klinker en de stemhebbendheid of stemloosheid van de fricatief kan worden verantwoord als we morfeemstructuurcondities aannemen voor onderliggende vormen, inclusief de twee allomorfen van een woord als glas:

De VZ-beperking kan als volgt worden geformuleerd:

De onderliggende vormen in (i) voldoen alle aan de VZ-beperking. Omdat de klinkeralternantie in woordparen als glas-glazen niet productief is, en slechts voor een beperkt aantal woorden geldt, moeten de twee allomorfen van het woord glas beide in het lexicon worden opgenomen.

Er zijn meer voorbeelden van morfeemstructuurcondities die alleen gelden op het niveau van de onderliggende vorm. Zo hebben we wel morfemen die op -Vmp eindigen (demp, ramp, klomp), maar geen woorden die op -Vmb eindigen (*demb, ramb, klomb). Morfemen eindigend op b zouden uiteraard als woord uitgesproken worden met een slot-p, en dus fonetisch probleemloos zijn, maar de implicatie van deze beperking is dat er geen alternanties zijn van het type Vmp -Vmbən. Een ander voorbeeld is dat we geen morfemen vinden die in hun onderliggende vorm eindigen op een gespannen klinker + b. Uitzonderingen hierop zijn de slotlettergrepen in leenwoorden als aëroob en xenofoob.

In plaats van morfeemstructuurcondities die gelden voor onderliggende vormen van morfemen kan dit type generalisatie ook worden uitgedrukt door een schema dat een systematische correspondentie in klankvorm tussen woorden beschrijft. Het ontbreken van alternanties als demp/demben wordt dan uitgedrukt door een schema dat de correspondentie tussen de twee typen woorden beschrijft:

(x is een variabele voor klanken, V is een variabele voor klinkers; het symbool ≈ staat voor ‘corresponderend met’).

Zie Booij (2011).

Schema (ii) drukt uit dat met enkelvoudsvormen eindigend op een klankreeks van het type  Vmp meervoudsvormen corresponderen die uitgaan op de klankreeks Vmp gevolgd door het suffix -en.