20.10.3.2.ii Er wordt een tijdstip of een periode aangeduid die met het nader
bedoelde tijdstip of de bedoelde periode in verband staat (relationeel)
Verder lezen
Om deze tijdsbepaling uit te drukken worden de volgende taalelementen
gebruikt.
-
Voorzetselconstituenten;De voornaamste voorzetsels die hier voorkomen, zijn:bij na omstreeks omtrent over rond sinds sedert tegen ot...(aan)...(toe) tussen van (...af) vanaf voor ...geleden ...terugVoorbeelden:1Na zessen is er niemand meer in de werkplaats.2Je kunt tot drie uur bij hem terecht.3Sinds april hebben we niets meer van hem gehoord.4De industriële revolutie begon rond 1780 in Engeland.5Tussen drie en vier uur/van drie tot vier uur mag je opa niet storen.6Het is al bij/tegen twaalven begonnen.7Veertien dagen geleden/terug was ik nog in Peking. (ook: Voor veertien dagen)8Tot morgen wil ik mijn handen vrij hebben.9Sinds gisteren is de hele situatie veranderd.OpmerkingVerdiepingOpmerkingHet gebruik van een voorzetselconstituent met voor in plaats van een met geleden (zie voorbeeld 7) heeft een schrijftalig karakter en komt vaker voor in België dan in Nederland. De combinatie tot voor... daarentegen is wel algemeen gebruikelijk, bijv.:iIk was tot voor twee weken/tot twee weken geleden in dienst van de overheid.
-
Voornaamwoordelijke bijwoorden die gevormd zijn met een van de onder [a] genoemde voorzetsels (voorzover mogelijk; zie daarvoor(8.7.1.3, sectie 3) en vergelijk(8.7.3, sectie 6));Voorbeelden:10Je kunt tot drie uur bij hem terecht; daarna niet meer.11Sinds april hebben we niets meer van hem gehoord; daarvóór kwam hij geregeld langs.
-
Bijzinnen van tijd (temporele bijzinnen);Ze worden ingeleid door de voegwoorden:alvorens eer(dat) tot(dat) (voor) aleer voor(dat) sedert sinds als na(dat) nu toen wanneer zodraVoor de behandeling van alvorens t/m voor(dat) wordt verwezen naar [10.3.3.2]; van sedert en sinds naar(10.3.3.3, sectie 3b); van als t/m zodra naar [10.3.3.4]. Enkele voorbeelden:12Eer hij hier is, ben ik al kilometers verder.13Na zich geschoren te hebben, nam hij een bad.14Sinds zij erbij gekomen is, hebben we ruzie.
Literatuur
Interessante links
ANS
Taalportaal
Taaladvies
Versiegeschiedenis
versie | redacteur(en) | datum | opmerkingen |
2.1 | januari 2019 | Automatische conversie van ANS 2.0 | |
2.0 | W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn | 1997 |