Voorzetsels vormen, bijvoorbeeld in vergelijking met werkwoorden of zelfstandige naamwoorden, een beperkte groep. Daarom streven we hier naar een zo volledig mogelijk overzicht van de Nederlandse voorzetsels. Toch is dat nog niet zo gemakkelijk. Er zijn tenminste twee redenen waarom de categorie van voorzetsels niet eenvoudig af te bakenen is.

Eén reden is dat de taal verandert: er komen voorzetsels bij en er verdwijnen voorzetsels. Zo wordt trots bijvoorbeeld vrijwel niet meer als voorzetsel gebruikt en is die vorm niet meer opgenomen in het hiernavolgende overzicht. Richting daarentegen is een relatief nieuw voorzetsel, dat nu op grote schaal gebruikt wordt. Die vorm is dus wel opgenomen in het overzicht. Andere zelfstandige naamwoorden die mogelijk nieuwe leden zijn van de categorie voorzetsel, zijn begin, midden en eind, en randje, binnenkant en hoek, zoals in (1) en (2). Maar zij zijn (nog) niet opgenomen in het overzicht.

Andere 'kanshebbers' om tot de groep van voorzetsels gerekend te worden zijn de combinaties met langs in (3), die enkel in Nederland lijken voor te komen en waarvan niet duidelijk is of ze (al) tot de standaardtaal mogen worden gerekend. Ze doen denken aan omzetsels (circumposities), zoals in achter een kleine boerderij langs of voor het doel langs, behalve dat ze hier samen aan het complement voorafgaan: achterlangs een kleine boerderij in (3a) en voorlangs het doel in (3b):

Deze combinaties met langs zouden niet de eerste samengestelde voorzetsels zijn die zich uit omzetsels ontwikkelen. In de middeleeuwen, en tot in de 19e eeuw, werd tegenover als omzetsel gebruikt, terwijl het nu alleen nog maar als voorzetsel voorkomt. Nicolaas Beets schrijft bijvoorbeeld: men moet aan hare zijde, of men moet tegen haar over staan. Ook vanaf en vanuit zijn nieuwere vormen, die in het Nederlands van nu naast de, oudere, omzetsels van ... af en van ... uit bestaan. In het verleden stuitte het gebruik van vanaf en vanuit op weerstand; nu kunnen we alleen maar observeren dat het gebruik ervan veelvuldig en wijdverspreid is, en dat ze ook niet zomaar door elkaar gebruikt kunnen worden (denk bijvoorbeeld aan vanaf maandag, waarvoor *van maandag af geen alternatief is). De ontwikkeling van omzetsel naar samengesteld voorzetsel zien we ook in het geval van doorheen en langsheen, die in België als samengestelde voorzetsels gebruikt worden, terwijl in Nederland alleen de omzetsels door ... heen en langs ... heen voorkomen.

Een tweede reden waarom de categorie van voorzetsels niet scherp af te bakenen is, is dat niet alle vormen dezelfde 'distributie' hebben. Zo zijn er voorzetsels, zoals sinds en door, die voorkomen op plekken waar we ook voegwoorden kunnen aantreffen. In (4b), bijvoorbeeld, gaat sinds vooraf aan een bijzin. Op diezelfde plek kunnen we ook de onderschikkende voegwoorden omdat, hoewel en als gebruiken. Noemen we sinds in (4b) dan ook een voegwoord? Of zeggen we dat sinds ook in (4b) een voorzetsel is, net als in (4a)? Qua vorm en betekenis komen ze in elk geval overeen. Het enige verschil is dat sinds in (4a) een nominale constituent als complement heeft en in (4b) een bijzin.

Ook als en behalve bevinden zich in zo'n grijs gebied: ze delen sommige eigenschappen met voorzetsels en sommige met voegwoorden. Ze kunnen voorafgaan aan een nominale constituent, zoals in (5a) en (5c), wat ze gemeen hebben met voorzetsels. In sommige gevallen kunnen ze ook vervangen worden door oncontroversiële voorzetsels, zoals tot in (5b) en buiten in (5d). Maar (5c) en (5d) laten ook een verschil zien. Behalve kan namelijk gevolgd worden door een voornaamwoord dat de onderwerpsvorm heeft (ik in 5c), terwijl dat bij 'reguliere' voorzetsels niet mogelijk is: buiten in (5d) wordt gevolgd door de niet-onderwerpsvorm mij FL. Kathy had hier een verwijzing naar Broekhuis, maar volgens mij hadden we afgesproken om die verwijzingen minder prominent in de tekst te zetten. Er wordt ook naar Broekhuis verwezen in de note hieronder, over hetzelfde onderwerp.

tot extra toegevoegd FLHetzelfde geldt voor dan en zoals: het zijn voegwoorden die zich soms als voorzetsels lijken te gedragen. In een zin als Hij twijfelt vaker dan hij zou willen leidt dan een bijzin in en is het daarom duidelijk een voegwoord. In de zin Hij is groter dan ik echter, gaat dan vooraf aan een nominale constituent, waardoor het op een voorzetsel lijkt, met dat verschil dat dan gevolgd wordt door de onderwerpsvorm ik terwijl een regulier voorzetsel de niet-onderwerpsvorm mij zou selecteren. Dit is ook het geval voor zoals in de zinnen Hij gaat het doen zoals hij het altijd gedaan heeft (duidelijk een voegwoord) en Hij is iemand zoals ik (lijkt op een voorzetsel met nominale constituent, maar selecteert de onderwerpsvorm).

Overigens gebruiken sommige taalgebruikers in deze gevallen wel de niet-onderwerpsvorm, wat aangeeft dat ze als, behalve, dan en zoals als voorzetsels beschouwen, maar dit gebruik wordt over het algemeen als substandaardtalig gezien. Zie ook Syntax of Dutch .