Voorbeeldzoeker x
(typ in het invoerveld om het voorbeeld te wijzigen)
zoek dit voorbeeld in:
ANS

Woordenboeken

  • INT (500 AD - heden)
  • Etymologiebank
  • Woordenlijst.org

Corpora en lexica

  • Corpus Hedendaags Nederlands Clarin login
  • GrETEL (CGN, Lassy)
  • SoNar Clarin login
  • Delpher
  • Celex Clarin login

Overige bronnen

  • Taalportaal
  • DBNL
  • Taaladvies.net
  • Wikipedia
  • Google
18.5.4.11.ii Vinden/achten met een infinitief met te
Verder lezen
In een zin als:
1Ik vind zijn houding te prijzen.
wordt vinden gebruikt op een manier waardoor het niet alleen afwijkt van het onder i beschreven vinden, maar zelfs van de meeste in deze paragraaf besproken werkwoorden.
Dat vinden in deze functie als verplicht groepsvormend beschouwd kan worden, blijkt uit 2a en 2b:
2aIk zeg dat ik zijn houding te prijzen vind.
bIk zeg dat ik vind zijn houding te prijzen.uitgesloten
In de regel staat de infinitief vóór vinden, zoals in 2a (maar zie ook [18.5.7.4/ii1]). Deze volgorde houdt verband met het niet zuiver werkwoordelijke karakter van de infinitief met te, die in waarde vergelijkbaar is met een adjectivische constituent in de functie van bepaling van gesteldheid volgens de handeling bij vinden of achten (meestal is de infinitief met te dan ook vervangbaar door een adjectief, bijv. prijzenswaardig in het geval van te prijzen in 1 t/m 3, verstaanbaar in 4, begrijpelijk in 6 en laakbaar in 7).
In voltooide tijden treedt geen vervangende infinitief op, maar een voltooid deelwoord:
3aIk heb zijn houding altijd te prijzen gevonden.
bIk heb zijn houding altijd vinden te prijzen.uitgesloten
Het lijdend voorwerp van vinden (in bovenstaande zinnen zijn houding) is te beschouwen als geïmpliceerd onderwerp van de infinitief, in aanmerking genomen dat deze passieve betekenis heeft: Ik vind zijn houding te prijzen betekent 'Ik vind dat zijn houding geprezen kan/moet worden' (vergelijk met zijn + infinitief met te ( [18.5.4.15/ii])). Enkele andere voorbeelden zijn:
4Een Zweed vindt Deens moeilijk te verstaan.
5De leerlingen vonden de nieuwe leraar niet te volgen.
6Ik vind haar gedrag best te begrijpen.
In formele taal komt in dezelfde functie achten voor:
7De magistraat achtte deze handelswijze te laken.
Literatuur
    Interessante links
    ANS
    Taalportaal
    Taaladvies
    Versiegeschiedenis
    versie redacteur(en) datum opmerkingen
    2.1 januari 2019 Automatische conversie van ANS 2.0
    2.0 W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn 1997
    Interessante links