14.5.3.9.i Adjectivische constituenten bij een substantivische kern
Verder lezen
In naamwoordelijke constituenten met een substantivische kern komt de
adjectivische constituent in een aantal
vaste verbindingen en in een paar formele
en formeel-archaïsche combinaties achter de kern te staan.
Voorbeelden van vaste verbindingen zijn:
1God
almachtig (in het eedformulier)
2de
Staten-Generaal
3de
auditeur-generaal
Bekende voorbeelden van archaïsche verbindingen zijn:
4een kindeke
klein/teerformeel
5een ruiter
koenformeel
6een meisje
loosformeel
Ook bij namen van historische
figuren (pausen, koningen, keizers, en dergelijke) komt
plaatsing van een adjectivische
constituent achter de eigennaam voor; de adjectivische
constituent gaat dan vergezeld van een determinator in de vorm van een
bepaald lidwoord, bijv.:
7Karel de
Grote
8Iwan de
Verschrikkelijke
9Willem de
Tweede
10Leopold de
Eerste
Zie
ook
[14.7.2].
Voorts zijn als
aanduiding van een bepaald tijdstip naamwoordelijke constituenten mogelijk met een
adjectivische bepaling die volgt op de kern en het woordaccent op de
laatste beklemtoonbare lettergreep heeft, bijv.:
11zaterdag
aanstáánde
12maandag
eerstkómende
Deze bepalingen kunnen echter ook voor de naam van de dag staan, maar dan
hebben ze het woordaccent op de eerste lettergreep:
13áánstaande
zaterdag
14éérstkomende maandag
Wordt met een dergelijke constituent een datum genoemd, dan is alleen
naplaatsing van de bepaling mogelijk:
15(per) 1 januari
aanstaande.
Predikatieve nabepalingen zoals in: De man, verbaasd, (legde de bal
neer) zijn van een geheel ander type dan de hier behandelde
nageplaatste adjectivische constituenten. Ze worden behandeld
in
[14.5.3.11].
Opmerking
Verdieping
Opmerking
Een persoonlijk voornaamwoord kan als nabepaling het met een
adjectivische nabepaling overeenkomstige alleen hebben,
bijv.:
iik/jij/hij/zij/wij/jullie/zij
alleen
Literatuur
Interessante links
ANS
Taalportaal
Taaladvies
Versiegeschiedenis
versie | redacteur(en) | datum | opmerkingen |
2.1 | januari 2019 | Automatische conversie van ANS 2.0 | |
2.0 | W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn | 1997 |