25.6.2.2.2 Aard van de leden
Verder lezen
a
Het voegwoord kan zowel zinnen met voor-pv als zinnen met achter-pv
verbinden. Door maar verbonden zinnen met voor-pv kunnen mededelende, bevelende en vragende zinnen zijn.
Voorbeelden van de laatste twee categorieën zijn:
1Blijf dan maar thuis, maar zeur
niet zo.
2Is dit niet juist maar is het
toch gepubliceerd?
b
Enkele voorbeelden met zinnen met achter-pv zijn:
3Deze vertaling, die
vrij onbekend gebleven is, maar qua getrouwheid aan het origineel alle
andere overtreft, is gemaakt in de negentiende
eeuw.
4(Hij
is geslaagd) niet omdat hij zo'n goed verstand heeft, maar omdat hij zo
hard gewerkt heeft.
5Dat hij op de plaats van de
misdaad aanwezig was, maar dat hij toch niets gezien of gehoord zou hebben,
(lijkt verdacht).
c
Bijzinnen kunnen niet alleen als zinnen binnen een zinsdeel of zinsdeelstuk
verbonden worden, zoals in de bovenstaande voorbeelden en in de
(b) -zinnen hieronder, maar ze kunnen ook deel uitmaken van
nevengeschikte hoofdzinnen, zoals in de (a) -zinnen:
De (a) -zinnen moeten namelijk opgevat worden als
nevenschikking van twee zinnen met voor-pv, met weglating van de rompzin in
het tweede lid. Zonder samentrekking zou
6a luiden:
8Ik heb niet gehoord dat de
minister ziek was, maar ik heb gehoord dat hij rust
moest nemen.
Opmerking
Verdieping
Opmerking
In de onderstaande toegevende distantiërende tegenstellingen lijken een
zin met achter-pv en een zin met voor-pv met elkaar verbonden te zijn:
iNiet dat ik van nature
lafhartig ben, maar dat lijkt mij toch te
gevaarlijk.
iiNiet dat hij gek geworden is,
maar een beetje vreemd doet hij toch wel.
Er is hier echter sprake van twee zinnen met voor-pv; de eerste zin is op te vatten als:
Het is niet zo dat...
(zie(20.2.2.4.iii.1)).
Literatuur
Interessante links
ANS
Taalportaal
Taaladvies
Versiegeschiedenis
| versie | redacteur(en) | datum | opmerkingen |
| 2.1 | januari 2019 | Automatische conversie van ANS 2.0 | |
| 2.0 | W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn | 1997 |