Hier volgt een lijst van samenkoppelingen met een partikel dat correspondeert met een adpositie, met steeds twee voorbeelden van ieder type:

Behalve voorbij zijn al deze partikels ongeleed. Naar betekenis kan er een onderscheid gemaakt worden tussen resultatieve en niet-resultatieve partikels. Resultatieve partikels drukken het resultaat van de handeling uit, zoals in de volgende woordgroepen:

Als we een bal opgooien, is het resultaat dat de bal ‘op’ is, dat wil zeggen, de hoogte is ingegaan. Informatie die overgebracht wordt is ‘over’, aan de andere kant gekomen, en een glas dat omgegooid is, is ‘om’. Als je een boek hebt doorgelezen, ben je ‘door het boek heen’.

Partikels kunnen ook een niet-resultatieve betekenis hebben. De volgende typen betekenis kunnen worden onderscheiden:

Zie Blom (2005: Hoofdstuk 5).

In de groente voorkoken wordt door het partikel voor het moment van het koken nader bepaald als voorafgaand aan een andere handeling. In de jongen aankijken krijgt kijken een nadere oriëntatie, en is gericht op de jongen. In de woordgroep de hele nacht doorwerken wordt door het partikel door uitgedrukt dat er wordt doorgegaan met het werken. Er is dus sprake van de uitdrukking van continuatief aspect. In de woordgroep urenlang rondlopen drukt het partikel rond een beweging in de ruimte uit, met als effect dat de gebeurtenis genoemd door het werkwoord een duur heeft, en zo drukt dit partikel duratief aspect uit.

Partikels hebben in hun productieve gebruik vaak een specifieke betekenis, terwijl de ermee corresponderende adpositie een groter of ander scala aan betekenissen heeft. Zo kan het partikel door in combinatie met een onovergankelijk werkwoord specifiek continuatief aspect uitdrukken, en het partikel rond duratief aspect.

Een partikel heeft vaak wel meer dan één betekenis, zoals we zien bij het partikel door, dat een pad kan aanduiden met een eindpunt, zoals in het boek doorwerken, of continuatief aspect, zoals in de hele nacht doorwerken.