Voorbeeldzoeker x
(typ in het invoerveld om het voorbeeld te wijzigen)
zoek dit voorbeeld in:
ANS

Woordenboeken

  • INT (500 AD - heden)
  • Etymologiebank
  • Woordenlijst.org

Corpora en lexica

  • Corpus Hedendaags Nederlands Clarin login
  • GrETEL (CGN, Lassy)
  • SoNar Clarin login
  • Delpher
  • Celex Clarin login

Overige bronnen

  • Taalportaal
  • DBNL
  • Taaladvies.net
  • Wikipedia
  • Google
20.10.11 De bepaling van doel
Verder lezen
1
De bepaling van doel (finale bepaling) geeft het doel aan van de door het gezegde uitgedrukte werking. Deze bepaling is niet altijd duidelijk te onderscheiden van de bepaling van causaliteit, met name als daardoor een reden wordt uitgedrukt: het willen bereiken van een bepaald doel kan immers de reden zijn om iets te doen of na te laten.
2
De bepaling van doel kan door de volgende taalelementen uitgedrukt worden.
  1. Voorzetselconstituenten;
    Als voorzetsels treden hier op:
    om tot voor en te
    Dit laatste voorzetsel komt hier, samengesmolten met naamvalsvormen van een lidwoord, voor in vaste uitdrukkingen (bijv.
    ter uitdrukking van ter voorkoming van
    ), die ook het karakter van voorzetseluitdrukkingen kunnen hebben (bijv.
    ten bate van ten behoeve van ter/ten fine van ter wille van/terwille van
    ) (zie [9.3.5]). Andere doelaanduidende voorzetseluitdrukkingen zijn bijv. met het oog op en omwille van. Voorbeelden:
    1Tot herstel van zijn gezondheid ging hij voor een jaar naar Zwitserland.
    2Ze deed het alleen om/voor het geld.
    3Ter voorkoming van besmetting heeft men hem afgezonderd.
    4Ter uitdrukking van deze bepaling worden de volgende taalelementen gebruikt.
    5De collecte wordt gehouden ten bate van de slachtoffers van de aardbeving.
  2. Voornaamwoordelijke bijwoorden op -om, -toe en -voor;
    Voorbeelden:
    6Er moeten alleen nog een paar details geregeld worden. Daarvoor ga ik volgende week naar Groningen.
    7Daartoe ben ik in de wereld gekomen, om getuigenis te geven van de waarheid.
  3. Bijzinnen van doel (finale bijzinnen);
    Als inleidende voegwoorden komen voor: dat, opdat, om en teneinde. Voor de behandeling wordt verwezen naar [10.3.7]. Enkele voorbeelden:
    8Schiet eens een beetje op, dat we die trein nog halen.
    9Ze waren daar om de orde te handhaven.
Literatuur
    Interessante links
    ANS
    Taalportaal
    Taaladvies
    Versiegeschiedenis
    versie redacteur(en) datum opmerkingen
    2.1 januari 2019 Automatische conversie van ANS 2.0
    2.0 W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn 1997
    Interessante links