Met de constructie zijn + aan het + infinitief wordt uitgedrukt dat een bepaalde door de infinitief genoemde werking aan de gang is.

Het getalsonderwerp van zijn is tevens geïmpliceerd onderwerp van de infinitief.

Zijn + aan het kan niet zonder meer met elke willekeurige infinitief gecombineerd worden. Er moet sprake zijn van een werking die een bepaald verloop in de tijd kent, hetzij van een (voortdurende) activiteit (zonder inherent eindpunt), zoals 'eten' in voorbeeld 2, hetzij van een werking met een inherent eindpunt, zoals 'de krant lezen' in 1 (een zogenaamd eindpuntgebeuren: als de krant 'uit' is, is de genoemde werking afgelopen). De constructie met zijn + aan het is dus niet bruikbaar als de infinitief een werking noemt die wordt voorgesteld als iets wat geen tijdsduur heeft. Vergelijk:

In de zinnen 3a en 3b gaat het, net als bij 1, om een werking die een duur en een eindpunt impliceert: de werking is beëindigd als het doel, bijvoorbeeld een bepaalde berghut of de top van de berg, bereikt is. In 4 daarentegen is er sprake van een momentaan gebeuren: de werking kent geen verloop, het bereiken van de finish voltrekt zich op een welbepaald moment.

De constructie aan het...zijn is ongeveer synoniem met bezig zijn (...) te + infinitief. Toch kan er wel enig verschil optreden, zoals het geval is bij 5a en 5b:

In 5a lijkt 'de overwinning' dichterbij dan in 5b; in 5a lijkt het proces min of meer vanzelf te verlopen, terwijl er in 5b meer gerichte activiteiten voor nodig zijn.

Verder vertoont de constructie betekenisverwantschap met de combinatie van zitten/liggen/staan/lopen met te + infinitief (zie [18.5.4.2]), maar deze laatste constructie geeft aan op welke wijze de door de infinitief genoemde activiteit plaatsvindt (namelijk 'zittend, liggend, etc.'). De andere twee constructies laten dit in het midden. Vergelijk:

Aan het + infinitief komt ook voor gecombineerd met een van de eigenlijk-modale hulpwerkwoorden blijken, lijken of schijnen (zie [18.5.4.5]). Deze combinaties moeten begrepen worden als blijken enz. + te zijn + aan het + infinitief, waarbij het hier besproken groepsvormende werkwoord zijn zelf afhankelijk is van een werkwoord (blijken etc.) dat een infinitief met te als aanvulling vereist. Vergelijk:

Zinnen met uitgedrukt te zijn zijn gewoner dan zinnen zonder te zijn (zie ook [18.5.4.5/4] en vergelijk [18.5.2.3/i]). In het laatste geval is het bovendien moeilijk om vóór aan het + infinitief een lijdend voorwerp toe te voegen. Vergelijk 9a met 9b:

Onder bepaalde voorwaarden (zie hierover [21.6.3.2/1]) is wel tussenplaatsing van een voorwerp mogelijk: