Voorbeeldzoeker x
(typ in het invoerveld om het voorbeeld te wijzigen)
zoek dit voorbeeld in:
ANS

Woordenboeken

  • INT (500 AD - heden)
  • Etymologiebank
  • Woordenlijst.org

Corpora en lexica

  • Corpus Hedendaags Nederlands Clarin login
  • GrETEL (CGN, Lassy)
  • SoNar Clarin login
  • Delpher
  • Celex Clarin login

Overige bronnen

  • Taalportaal
  • DBNL
  • Taaladvies.net
  • Wikipedia
  • Google
21.3.5.2 Het eerste deel van een gesplitst voornaamwoordelijk bijwoord
Verder lezen
Voornaamwoordelijke bijwoorden komen ook gesplitst voor (zie hierover [8·7·4]). In plaats van een heel voornaamwoordelijk bijwoord kan in dat geval ook alleen het eerste stuk op de eerste zinsplaats staan. Het tweede stuk van het voornaamwoordelijk bijwoord staat dan achteraan in het middenstuk (zie [21·5·2·2]).
Voorbeelden van voornaamwoordelijke bijwoorden met vragende en aanwijzende functie in respectievelijk de ongesplitste en de gesplitste vorm zijn:
1aWaarover |had| hij het?
bWaar |had| hij het over?
2aDaartegen |is| veel protest |gerezen.|
bDaar |is| veel protest tegen |gerezen.|
Vragende voornaamwoordelijke bijwoorden met als tweede lid naartoe, heen, langs of vandaan kunnen niet of nauwelijks in hun geheel op de eerste zinsplaats voorkomen. Splitsing is dan met andere woorden (nagenoeg) verplicht. Vergelijk:
3aWaar naartoe |zal| ik dat |sturen?|twijfelachtig
bWaar |zal| ik dat naartoe |sturen?|
4aWaarlangs |komen| we zoal | | op onze tocht?twijfelachtig
bWaar |komen| we zoal langs | | op onze tocht?
Zie voor meer voorbeelden [8·7·4/2].
Het eerste stuk van een gesplitst vragend voornaamwoordelijk bijwoord staat overigens verplicht op de eerste zinsplaats. Het eerste stuk van een gesplitst aanwijzend voornaamwoordelijk bijwoord kan ook andere plaatsen in de zin innemen. Zie verder bij het middenstuk ( [21·4·2]).
Ook het eerste stuk van een voornaamwoordelijk bijwoord dat betrekking heeft op een zinsdeel verderop in de zin (vergelijk de gevallen in [21·3·2·1/i5]), kan voorop staan. In voorbeeld 5 heeft het bijwoord betrekking op de naamwoordelijke constituent een groot deel met de functie van lijdend voorwerp.
5aHij |heeft| een groot deel daarvan op|gegeten.|
bDaarvan |heeft| hij een groot deel op|gegeten.|
cDaar |heeft| hij een groot deel van op|gegeten. |
Literatuur
    Interessante links
    ANS
    Taaladvies
    Dagenta
    Taalportaal
    Versiegeschiedenis
    versie redacteur(en) datum opmerkingen
    2.1 januari 2019 Automatische conversie van ANS 2.0
    2.0 W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn 1997
    Interessante links