Voornaamwoordelijke bijwoorden komen voor als zinsdeel of als zinsdeelstuk, met name in de functie van:

1. bijwoordelijke bepaling, bijv.:
   1Waar denk je dat mee te betalen?
   2Daardoor verraad je jezelf.
   3Leg het daar maar bij.
   4We willen er geen geld aan besteden.
   In de functie van bijwoordelijke bepaling kan een voornaamwoordelijk bijwoord ook geïncorporeerd worden in een door met ingeleide constituent [17.5]; regionaal (in België) wordt hier een voorzetsel in plaats van een voornaamwoordelijk bijwoord gebruikt. Vergelijk bijv.:
   5aIk wil alleen koffie met suiker erin.

   bIk wil alleen koffie met suiker in.regionaal
   6aEr worden nieuwe postzegels uitgegeven met de koning erop.

   bEr worden nieuwe postzegels uitgegeven met de koning op.regionaal
   Betreft de met-constructie echter een relatie persoon-kledingstuk, dan wordt ook in de standaardtaal een voorzetsel gebruikt, bijv.:
   7aKinderen met van die leuke hoedjes erop.uitgesloten

   bKinderen met van die leuke hoedjes op.
   8aMeisjes met fleurige jurken eraan.uitgesloten

   bMeisjes met fleurige jurken aan.
   Een geval waarin een voornaamwoordelijk bijwoord vereist is en één waarin dat juist niet zo is, kunnen gecombineerd voorkomen, bijv.:
   9Ze liet me een foto zien met kinderen erop met van die leuke hoedjes op.
2. meewerkend voorwerp, bijv.:
   10De instantie waaraan we onze beslissing kenbaar hebben gemaakt, heeft tot dusver niet gereageerd.
3. voorzetselvoorwerp, bijv.:
   11Waar bemoei jij je eigenlijk mee?
   12Denk er in het vervolg maar wat eerder aan.
   13Daar hadden ze echt niet meer op gerekend.
4. nabepaling bij een substantief of een equivalent ervan (= zinsdeelstuk; [14.5.3.5/1]), bijv.:
   14Het leuke ervan is dat we het niet gemerkt hadden.
   15Meer mededelingen daaromtrent zijn te lezen in ons clubblad.
   16Het huis hiertegenover is gekraakt.
   17De weg daarheen is lang.
   18Het resultaat daarvan was dat de eenheid binnen het team ver te zoeken was.

Een aparte positie nemen de onbepaalde voornaamwoordelijke bijwoorden in, doordat ze niet als één constituent beschouwd kunnen worden. Dat blijkt bij een vergelijking met de andere voornaamwoordelijke bijwoorden, die wel als zodanig beschouwd kunnen worden: die kunnen namelijk als één zinsdeel op de eerste zinsplaats staan, wat bij de onbepaalde voornaamwoordelijke bijwoorden niet mogelijk is. Vergelijk:

Vergelijk ook nog: