Voorbeeldzoeker x
(typ in het invoerveld om het voorbeeld te wijzigen)
zoek dit voorbeeld in:
ANS

Woordenboeken

  • INT (500 AD - heden)
  • Etymologiebank
  • Woordenlijst.org

Corpora en lexica

  • Corpus Hedendaags Nederlands Clarin login
  • GrETEL (CGN, Lassy)
  • SoNar Clarin login
  • Delpher
  • Celex Clarin login

Overige bronnen

  • Taalportaal
  • DBNL
  • Taaladvies.net
  • Wikipedia
  • Google
11.3.4 In de zin
Verder lezen
Tussenwerpsels die in de zin staan, maken redekundig beschouwd geen deel uit van die zin. Ze hebben de waarde van tussengevoegde zinnen. Vaak, maar niet altijd, wordt het tussenwerpsel voorafgegaan en gevolgd door een pauze. Voorbeelden:
1Haar stem klonk, ach, zo verdrietigjes.
2Tom Poes is o zo slim.
Verder kunnen tussenwerpsels gebruikt worden in de directe rede, of op een manier die daarmee veel verwantschap vertoont, met name in combinatie met de werkwoorden doen (van) en gaan (van). Voorbeelden:
3'Tsjoek', zei de trein.
4Tsjoek, deed de trein.
5De trein deed van: tsjoeketsjoeketsjoek.
6Het gaat van tiktak tiktak.
7'Tingelingeling' ging het de hele tijd.
Opmerking
Verdieping
Opmerking
Sommige tussenwerpsels kunnen ook als bijwoorden voorkomen. Dat is bijv. het geval met helaas, goddank, niet, wel en enige klanknabootsende tussenwerpsels. In de (a) -zinnen hieronder worden ze als bijwoord gebruikt; in de (b) -zinnen als tussenwerpsels:
iaPats ging de deur dicht.
bPats! De deur ging dicht.
iiaBom lag ie op de grond.
bBom! Hij lag op de grond.
iiiaGoddank is hij gered.
bGoddank, hij is gered.
De woorden pardoes, holderdebolder, kriskras en zigzag zijn altijd bijwoorden. In een zin vervullen ze de functie van bijwoordelijke bepaling:
ivaPardoes viel hij in het water.
bPardoes! Hij viel in het water.uitgesloten
cHij viel pardoes in het water.
Literatuur
    Interessante links
    ANS
    Taalportaal
    Taaladvies
    Versiegeschiedenis
    versie redacteur(en) datum opmerkingen
    2.1 januari 2019 Automatische conversie van ANS 2.0
    2.0 W. Haeseryn, K. Romijn, G. Geerts, J. de Rooij, M.C. van den Toorn 1997
    Interessante links