Overige soorten woordvorming

Conversie, afleiding, samenstelling en ook samenstellende afleiding zijn de belangrijkste woordvormingsprocessen. Daarnaast zijn er nog een aantal processen die minder gebruikt worden of zelfs helemaal niet meer productief zijn.

Klinkerwisseling xZie ANS 12.1.5 Klinkerwisseling

Klinkerwisseling is de wisseling van klinkers in woordparen, bijvoorbeeld bij de werkwoorden-zelfstandige naamwoorden hieronder. Het is een woordvormingsproces dat niet productief is in het Nederlands.

• sluiten - het slot
• drinken - de drank/dronk
• springen - de sprong

We noemen de gevormde zelfstandige naamwoorden nominalisaties van werkwoorden.

Reduplicatie xZie ANS 12.1.6 Reduplicatie

Reduplicatie is de verdubbeling van een woord, of van een deel ervan. Er bestaat volledige en gedeeltelijke reduplicatie.

Woorden met volledige reduplicatie hebben de betekenis 'prototypische X', waarbij X de betekenis van het basiswoord is:

• zij is een echt meisje-meisje
• je hebt kijken, en je hebt kijken-kijken

Andere voorbeelden zijn woorden als kielekiele en blabla. Deze hebben niet de betekenis van de voorbeelden hierboven. Het zijn meestal klanknabootsende woorden die intensiteit kunnen oproepen.

Klanknabootsing zien we ook bij woorden met gedeeltelijke reduplicatie. Hierbij is er een systematische wisseling tussen de twee klinkers, of tussen de twee medeklinkers:

• mikmak, ginnegappen, kriskras, wipwap
• hutjemutje, hocuspocus, jemig de pemig

Woordfabricage xZie ANS 12.1.7 Woordfabricage

Een laatste manier om woorden te vormen is woordfabricage. Het gaat hierbij om woorden als havo, VRT, tv, app of juf. Woordfabricage is anders dan de andere manieren van woordvorming, omdat er geen samenstellende delen zijn met een eigen betekenis. Ook gebeurt woordfabricage meestal opzettelijk. We onderscheiden de volgende soorten woordfabricage:

• letterwoorden (acroniemen): HEMA (Hollandse Eenheidsprijzen Maatschappij Amsterdam), pin (persoonlijk identificatienummer)
• initiaalwoorden: pc (personal computer), wc (watercloset), KU (Katholieke Universiteit)
• verkortingen: app (application), aso (asociaal), bieb (bibliotheek), juf (juffrouw), plu (paraplu)
• versmeltingen: boerkini (boerka + bikini), flexitariër (flexibel + vegetariër), krimpflatie (krimp + inflatie)

Letterwoorden en verkortingen leiden tot fonologisch welgevormde woorden en zijn dus goed uitspreekbaar. Bij initiaalwoorden moet voor elke letter een lettergreep worden ingevuld. We spreken KU dus uit als 'ka u' en niet als 'ku'.