Krijgen en zien met een passief deelwoord (semi-passief)
 
[ 18·5·2·4·ii ]
 
Het werkwoord krijgen kan ook gecombineerd worden met een deelwoord van een werkwoord dat meestal 'iets overdragen van de een aan de ander' uitdrukt (zie , [a]), zonder dat er sprake van is dat het onderwerp van krijgen hier invloed op uitoefent (vergelijk met de gevallen onder i). Deze constructie noemt men wel semi-passief (zie ). Voorbeelden zijn:

(1) De Britse troepen zullen een sector toegewezen krijgen.
(2) De administrateur deelde mee dat de soldaten hun reiskosten vergoed kregen.
(3) Het programma vermeldt dat de gasten een diner krijgen aangeboden.
(4) We hopen dat we onze eisen nog vóór dinsdag ingewilligd krijgen.
(5) Ik vond dat ze er goed voor betaald kregen.
(6) Het was makkelijk dat we de boodschappen thuis gebracht kregen.
(7) We hebben een gids toegewezen gekregen.
(8) De nieuwsredactie heeft het bericht niet bevestigd kunnen krijgen.

Uit (7) blijkt dat zowel het groepsvormende werkwoord als de aanvulling daarbij de vorm van een deelwoord kunnen hebben.
     Soms worden een passieve constructie en een constructie met krijgen in één zin gecombineerd, omdat daardoor hetzelfde onderwerp aangehouden kan worden:

(9) Het ging om een brutale overval, waarbij het slachtoffer werd mishandeld, op bed gebonden en een prop in de mond kreeg geduwd.

Een gebruik dat vergelijkbaar is met dat van krijgen heeft het werkwoord zien. Dit werkwoord legt bovendien nadruk op het resultaat van de door het deelwoord uitgedrukte werking:

(10) Het was juist de moeder die zich het kind toegewezen wilde zien, die verzaakte.
(11) En dat juist terwijl een aantal zich vette baantjes zag toegewezen.

Zoals uit de voorbeelden blijkt, is de volgorde in de werkwoordelijke eindgroep zowel deelwoord vóór groepsvormend werkwoord (zie de voorbeelden (1), (2), (4) t/m (8) en (10)) als groepsvormend werkwoord vóór deelwoord (zie (3), (9) en (11)). De eerstgenoemde volgorde heeft de voorkeur en is ook het gebruikelijkst; in (7) is deze volgorde verplicht. Zie over de mogelijke variatie in volgorde ook .
 
vorige pagina De voor dit onderdeel gebruikte literatuur volgende pagina