|
|
Bijvoeglijke onbepaalde voornaamwoorden
|
[ 14·4·4·2 ]
|
| 1 |
In de eerste positie kunnen ook bijvoeglijke onbepaalde voornaamwoorden
staan die een kwantiteit aanduiden, bijv.:
|
(1a)
|
elke fout
|
|
(2a)
|
alle mensen
|
|
(3a)
|
sommige mensen
|
|
(4a)
|
wat vrienden
|
Wanneer de eerste positie bezet is door zo'n onbepaald voornaamwoord blijft
de tweede positie gewoonlijk leeg. Vergelijk met de (a)
-zinnen hierboven:
|
(2b)
|
alle deze mensen
<formeel>
|
|
(3b)
|
sommige deze mensen
<<uitgesloten>>
|
|
(4b)
|
wat mijn vrienden
<<uitgesloten>>
|
Combinaties als elke mijn en alle
deze in (1b) respectievelijk (2b)
komen alleen in
archaïsch taalgebruik
voor.
De onbepaalde voornaamwoorden genoeg,
voldoende en
zat kunnen behalve in de determinator
(bijv. (5), (6) en (7)) ook
nog optreden als nabepaling bij de kern van een naamwoordelijke constituent.
(Zie in verband hiermee ook
 en
.)
|
(5)
|
genoeg mensen
|
|
(6)
|
voldoende drank
|
|
(7)
|
zat kleren
|
|
|
| 2 |
In de eerste positie kan ook alle + een bepaald hoofdtelwoord
staan. In dat geval is de tweede positie gevuld met het lidwoord
de, een aanwijzend voornaamwoord of een bezittelijk
voornaamwoord. Enkele voorbeelden:
|
(8a)
|
alle tien de leerlingen
|
|
(9a)
|
alle vijf die boeken
|
|
(10a)
|
alle drie mijn cavia's
|
Naast de bovengenoemde voorbeelden zijn er ook gevallen waarin
alle in de eerste positie staat en gevolgd wordt door een
bepaald hoofdtelwoord in de vierde positie, bijv.:
|
(8b)
|
alle tien leerlingen
|
|
(9b)
|
alle vijf boeken
|
|
(10b)
|
alle drie cavia's
|
Alle moet hier gezien worden als een samentrekking van
al (in de eerste positie) + de (dat eigenlijk in
de tweede positie moet staan), zodat het hoofdtelwoord in de vierde positie
komt te staan.
Opmerking
|
Bij het gebruik van alle + een bepaald hoofdtelwoord in de
eerste positie gevolgd door de in de tweede positie dient
opgemerkt te worden dat er een correlatie lijkt te bestaan tussen het
getal dat het telwoord aangeeft en de acceptabiliteit van de constructie.
Naarmate het getal toeneemt, neemt de acceptabiliteit van de constructie
af. Vergelijk hiervoor de onderstaande voorbeelden: (ia
alle vijf de vragen
|
(ib)
|
alle vijfentwintig de vragen
|
|
(ic)
|
alle driehonderd vijfentwintig de vragen.
|
|
|
|
|
|
|
