Weglating van de kern, eventueel met elementen in de determinator, voor- of nabepalingen   [ 27·4·2·1 ]   1 Aangezien het eerste van de gemeenschappelijke delen onmiddellijk vóór het voegwoord of het tweede element van een reeksvormer moet staan, impliceert achterwaartse samentrekking dat bij weglating van de kern elementen in de determinator en/of voorbepalingen behouden blijven. Voorbeelden: (1) de uitvoerende (-) en de rechterlijke macht (2) zowel de derde Amerikaanse (-) als de vierde Russische ruimtevlucht (3) drie (-) in plaats van vier barakken (4) Je kunt nauwelijks de zwarte (-) van de witte stukken onderscheiden. Staan er onmiddellijk vóór de kern ook nog identieke voorbepalingen, dan worden die ook samengetrokken: (5) de derde (-) (-) of de vierde grote stad Nabepalingen moeten bij weglating van de kern eveneens weggelaten worden: (6) de gemakkelijke (-) (-) of de moeilijke toegang tot de vallei (7) behalve de hoge (-) (-) ook de lage kerktoren op dit schilderij Samentrekking in een nevenschikking van naamwoordelijke constituenten zonder verbindingswoord is alleen mogelijk als een min of meer lange reeks wordt aangeduid. Vergelijk: (8a) houten (-) en ijzeren kistjes (8b) houten (-), ijzeren kistjes   <<uitgesloten>> Maar: (9) Houten (-), ijzeren (-), zilveren (-), gouden kistjes, je kon zo gek niet prakkizeren of ze hadden het. Opmerking Combinaties als lange, dunne in: (i) een lange, dunne man zijn altijd collectieve nevenschikkingen: ze specificeren samen de door het substantief genoemde zelfstandigheid. Hier is dus geen sprake van samentrekking (vergelijk , Opmerking).   2 Voorwaartse samentrekking vindt plaats wanneer twee naamwoordelijke constituenten een identieke kern hebben, en eventueel identieke elementen in de determinator en/of voorbepalingen, terwijl de nabepalingen verschillen: (10) zowel de internationale bijeenkomst in mei als (-) (-) (-) in augustus (11) het traject Brussel-Amsterdam of (-) (-) Parijs-Lyon (12) Dat lijkt eerder het paleis van de koning dan (-) (-) van de koningin. In aaneenschakelingen met en is voorwaartse samentrekking van het kernwoord echter onmogelijk als niet dezelfde zelfstandigheden worden aangeduid. Vergelijk: (13a) Het is tegelijk een verhaal over spoken en een verhaal over draken. (13b) Het is tegelijk een verhaal over spoken en over draken. (14a) Het schip dat aangevaren was en het schip dat niet aangevaren was. (14b) Het schip dat aangevaren was en (-) (-) dat niet aangevaren was.   <<uitgesloten>> Zin (14b) is onmogelijk omdat aaneenschakelingen van nabepalingen altijd collectieve nevenschikkingen zijn (zie , Opmerking en , Opmerking); zin (13b) is wel mogelijk omdat over spoken en over draken samen een verhaal (= hetzelfde verhaal) specificeren (geen samentrekking). Vergelijk het verschil tussen (15a) en (15b): (15a) het huis van Ad en het huis van Mina (= twee huizen; eventueel één) (15b) het huis van Ad en (van) Mina (= één huis) Wil men in aaneenschakelingen van naamwoordelijke constituenten met identieke kern (en eventuele elementen in de determinator en/of voorbepalingen) en met verschillende nabepalingen toch herhaling vermijden, dan kan men dit onder meer doen door middel van verwijzende woorden. Voorbeelden: (16) de week na Pasen en die na Kerstmis (17) het huis van Ad en dat van Mina (18) een jongen met wit haar en een met zwart haar In naamwoordelijke constituenten met een complexe kern (zie ), waar het onmogelijk is het eerste kernwoord van het eerste lid door middel van verwijzende woorden aan te duiden, kan men een constructie gebruiken die bestaat uit het eerste (gemeenschappelijke) kernwoord in het meervoud, gevolgd door de respectieve tweede (niet-gemeenschappelijke) kernwoorden, verbonden door en. Voorbeelden: (19a) het dagblad 'De Telegraaf' en het dagblad 'de Volkskrant' (19b) de dagbladen'De Telegraaf' en 'de Volkskrant' (20) de trajecten Parijs-Lyon en Amsterdam-Roosendaal (21) de woorden vrijheid en broederlijkheid Deze constructie wordt ook wel gebruikt in gevallen waarin verwijzing wel mogelijk is, maar kan dan dubbelzinnigheid tot gevolg hebben. Zo kan: (22a) de bijeenkomsten in mei en augustus bedoeld zijn als (22b) en als (22c): (22b) de bijeenkomst in mei en de bijeenkomst/die in augustus (22c) de bijeenkomsten in mei en de bijeenkomsten/die in augustus.