|
|
Inleiding
|
[ 12·4·4·1 ]
|
|
Bij de samenstellende afleidingen kunnen op grond van de interne structuur
verschillende types onderscheiden worden, die in de volgende subparagraaf
nader besproken worden.
Een aantal van de daar gegeven voorbeelden zou men op het eerste gezicht
kunnen beschouwen als gewone afleidingen van een bestaand samengesteld
woord, bijv.
bovengronds uit [bovengrond + s], of als
een gewone samenstelling met een afleiding als tweede lid, bijv.
zwakzinnig uit [zwak + zinnig]. Elementen
als bovengrond of zinnig hebben echter als los
voorkomende woorden een andere betekenis dan als element in de
samenstellende afleiding (vergelijk
). Hierbij valt op te merken dat het niet altijd uit te maken is of er
wel sprake is van een samenstellende afleiding. Dat geldt bijv. voor
adjectieven op -kleurig of -vormig. Hoewel
woordenboeken behalve concrete substantieven als
goudkleur (d. i. een verf- of kleurstof) en
taartvorm,
puddingvorm,
wellevendheidsvorm,
taalvorm - waarvan overigens geen afleidingen op -ig
bestaan - heel wat substantieven vermelden naast adjectieven van het
genoemde type (bijv.
veervorm/veervormig), zijn dergelijke substantieven, afgezien van
het voorkomen in verbindingen als
in boekvorm
,
in poedervorm
, ongebruikelijk. Gewoonlijk zegt men van iets bijv. dat het 'de vorm van
een veer' (in plaats van 'een veervorm') heeft, of dat het 'veervormig' is,
enzovoort
. Vergelijkbare problemen doen zich voor ten aanzien van reeksen
adjectieven op -lustig, -plichtig,
-waardig of -zuchtig. Op grond van de overweging
of naast zulke adjectieven al dan niet overeenkomstige samengestelde
substantieven bestaan - wat overigens niet altijd duidelijk is -,
behandelen wij de adjectieven op -kleurig of
-vormig als samenstellende afleidingen, die op
-lustig, -plichtig en -zuchtig als
afleidingen van samengestelde substantieven
en adjectieven op -waardig als samenstellingen
. Een scherpe grens tussen de categorieën samenstellende afleiding,
afleiding en samenstelling is echter ook op deze wijze niet te trekken. Het
is ook mogelijk om bijv. de elementen -plichtig,
-zuchtig of -waardig als achtervoegsels op te
vatten.
|
|
|
|