Inleiding
 
[ 12·4·4·1 ]
 
Bij de samenstellende afleidingen kunnen op grond van de interne structuur verschillende types onderscheiden worden, die in de volgende subparagraaf nader besproken worden.
     Een aantal van de daar gegeven voorbeelden zou men op het eerste gezicht kunnen beschouwen als gewone afleidingen van een bestaand samengesteld woord, bijv. bovengronds uit [bovengrond + s], of als een gewone samenstelling met een afleiding als tweede lid, bijv. zwakzinnig uit [zwak + zinnig]. Elementen als bovengrond of zinnig hebben echter als los voorkomende woorden een andere betekenis dan als element in de samenstellende afleiding (vergelijk ). Hierbij valt op te merken dat het niet altijd uit te maken is of er wel sprake is van een samenstellende afleiding. Dat geldt bijv. voor adjectieven op -kleurig of -vormig. Hoewel woordenboeken behalve concrete substantieven als goudkleur (d. i. een verf- of kleurstof) en taartvorm, puddingvorm, wellevendheidsvorm, taalvorm - waarvan overigens geen afleidingen op -ig bestaan - heel wat substantieven vermelden naast adjectieven van het genoemde type (bijv. veervorm/veervormig), zijn dergelijke substantieven, afgezien van het voorkomen in verbindingen als in boekvorm , in poedervorm , ongebruikelijk. Gewoonlijk zegt men van iets bijv. dat het 'de vorm van een veer' (in plaats van 'een veervorm') heeft, of dat het 'veervormig' is, enzovoort . Vergelijkbare problemen doen zich voor ten aanzien van reeksen adjectieven op -lustig, -plichtig, -waardig of -zuchtig. Op grond van de overweging of naast zulke adjectieven al dan niet overeenkomstige samengestelde substantieven bestaan - wat overigens niet altijd duidelijk is -, behandelen wij de adjectieven op -kleurig of -vormig als samenstellende afleidingen, die op -lustig, -plichtig en -zuchtig als afleidingen van samengestelde substantieven en adjectieven op -waardig als samenstellingen . Een scherpe grens tussen de categorieën samenstellende afleiding, afleiding en samenstelling is echter ook op deze wijze niet te trekken. Het is ook mogelijk om bijv. de elementen -plichtig, -zuchtig of -waardig als achtervoegsels op te vatten.
 
vorige pagina De voor dit onderdeel gebruikte literatuur volgende pagina