Niet meer
 
[ 21·4·9·2·iii ]
 
De negatie bestaande uit niet meer wordt op dezelfde manier gebruikt als niet, vergelijk bijv.:

(1a) De redacteur |had| het hoofdstuk niet meer af |kunnen werken.|
(1b) De redacteur |had| niet meer het hoofdstuk (maar wel die ene paragraaf) af |kunnen werken.|

In een aantal gevallen komt omsluiting van het te ontkennen element door niet meer voor. Het is voorshands niet helemaal duidelijk wanneer dit verplicht is en wanneer facultatief. Omsluiting treedt op:

·   bij versmelting tot geen...meer, bijv.:

(2) Er |is| geen eten meer.



·   bij de woorden veel, weinig, genoeg, voldoende (al dan niet deel uitmakend van een naamwoordelijke constituent), bijv.:

(3a) Ik |lees| de laatste tijd niet veel boeken meer.
(3b) Ik |lees| de laatste tijd niet meer veel boeken.
(4) Er |was| niet genoeg meer.

Plaatsing van niet meer vóór de hele naamwoordelijke constituent zoals in (3b) is minder gebruikelijk in de noordelijke helft van het taalgebied. Als één van deze woorden echter nog voorafgegaan wordt door een bijwoord zoals zo, is plaatsing van niet meer vóór de hele naamwoordelijke constituent wel algemeen gebruikelijk, zie bijv. (5b):

(5a) Ik |lees| de laatste tijd niet zo veel boeken meer.
(5b) Ik |lees| de laatste tijd niet meer zo veel boeken.



·   bij een adjectief als naamwoordelijk deel van het gezegde, bijv.:

(6a) Die thee |is| niet goed meer.
(6b) Die thee |is| niet meer goed.
(7a) De lerares |bleek| niet ziek meer |te zijn.|
(7b) De lerares |bleek| niet meer ziek |te zijn. |

De voorkeur voor een van beide varianten kan individueel en/of geografisch verschillen.

·   bij sommige bijwoorden, bijv.:

(8) Ik |blijf| toch niet lang meer.



·   bij de zelfstandige onbepaalde voornaamwoorden alles, alle(n), iedereen en naamwoordelijke constituenten met de bijvoeglijke onbepaalde voornaamwoorden alle, ieder(e), elk(e), bijv.:

(9) Mies |kon| toch niet iedereen meer |bereiken.|
(10) De studenten |hoefden| niet alle artikelen meer |te lezen.|



 
vorige pagina De voor dit onderdeel gebruikte literatuur volgende pagina