|
|
Andere soortnaam + eigennaam (persoonsnaam)
|
[ 14·7·3 ]
|
|
Een tweede produktief combinatietype vormen gevallen als de
regering-Dehaene, waarbij een willekeurig substantief gevolgd
wordt door de naam van een of meer personen waaraan de door het substantief
aangeduide instelling, zaak, enz., haar of zijn naam ontleent. De
betekenisverhouding bij dit type kan omschreven worden als 'soortnaam
genoemd naar eigennaam'.
Dit type verschilt van het onder
vermelde type doordat hier niet met elk van de beide substantieven
precies dezelfde referent aangeduid kan worden. Het gebruik van een
koppelteken is hier verplicht. Vergelijk:
|
(1a)
|
De regering-Dehaene heeft een besluit genomen.
|
|
(1b)
|
De regering heeft een besluit genomen.
|
|
(1c)
|
Dehaene heeft een besluit genomen.
|
De naamwoordelijke constituenten die het subject vormen in de zinnen
(1a) en (1b) hebben in een bepaalde situatie -
als een regering met een eerste minister die Dehaene heet op dat gegeven
moment aan de macht is - dezelfde referent. De naamwoordelijke constituent
die het subject is in (1c) heeft echter een andere referent.
Een besluit van één persoon hoeft niet een besluit van een hele regering te
zijn.
Voorbeelden van het bedoelde type zijn verder:
|
(2)
|
het kabinet-Den Uyl
|
|
(3)
|
het bewind-Bouterse
|
|
(4)
|
de wet-Cooremans
|
|
(5)
|
de spelling-Siegenbeek
|
|
(6)
|
de gemengde staatscommissie-Pée-Wesselings
|
|
(7)
|
het rapport-Van Traa
|
|
(8)
|
de methode-Paardekooper
|
In alle tot nog toe gegeven voorbeelden maken de genoemde personen deel uit
van het door het eerste substantief genoemde of zijn ze de auteur van het
genoemde. Dat is niet zo in benamingen als (het) Instituut-A.W. de
Groot of in aanduidingen als de bundel-Vanacker ('
bundel met bijdragen voor Vanacker') of de map-Kok ('map
met informatie over Kok'). Het laatste voorbeeld is denkbaar in een
situatie waarin mappen aangelegd worden met informatie over bekende
personen (bijv. op een krantenredactie). Een van die mappen bevat dan alle
verzamelde informatie over een persoon die Kok heet.
Voor samenstellingen die vergelijkbaar zijn met de hier behandelde
combinaties, zoals het Meertens-instituut, het
Bouterse-bewind, zie men
.
|
|
|
|