|
Zonder betekenisverschil
|
[ 3·3·2·4·ii ]
|
|
| 1 |
Bij de substantieven die zonder betekenisverschil als de- en
als het-woord kunnen voorkomen, behoort soms het ene genus tot
het algemene taalgebruik en het andere niet. Zo is in het algemene
taalgebruik
microscoop een de-woord;
het microscoop is beperkt tot technisch taalgebruik. Iets dergelijks
geldt voor
het algoritme tegenover
de algoritme (vaktaal) en voor
de haas,
de patrijs en
de ree
naast
het haas,
het patrijs en
het ree
, gebruikelijk in jagerstaal.
|
|
| 2 |
Hieronder volgen drie reeksen van woorden die in de standaardtaal zonder
betekenisverschil als de- en als het-woord
gebruikt kunnen worden. Woorden die in een bepaalde betekenis dubbel genus
kunnen hebben en in een andere betekenis niet (bijv.
het/de bocht 'slechte waar' tegenover
de bocht'kromming') zijn vermeld in
 en worden hier niet herhaald.
Het de-genus komt het meest voor bij:
de/het accordeon,
animo,
automatiek,
bagatel,
boezeroen,
brio,
carrousel,
circumflex,
corsage,
diadeem,
figuur,
filet,
filter,
floret,
foetus,
handel/hendel,
heethoofd,
hippodroom,
hocus-pocus,
hondsvot,
introïtus,
jolijt,
kaft,
karwei,
katern,
keer (deze keer, maar ook: dit keer; vergelijk
maal
het/de aanrecht, affiche, aperitief, baldakijn, bidet, bruikleen, carillon, carré, chalet, circus, colbert, colofon, commentaar, concours, creatuur, debacle, depot, deksel, dressoir, embonpoint, ex-voto, factotum, festoen, feuilleton, fiche, fond, galon, gamma ('geordende reeks'), getuigenis, gilde, gobelin, gordijn, hiaat, idee-fixe, imperiaal, impromptu, jacquet, karkas, klavecimbel, koord, leeghoofd, lef, loeder, lor, membraan, mengelmoes, menu, menuet, micron, mom, montuur, mud, octaaf, omnium, overtrek, pandoer, pedaal, pendant, periodiek, pincet, plastron, plus, raster, riool, risico, rooster, scapulier, scharminkel, schepel, schilderij, schrijn, silhouet, slem, stencil, stort ('stortplaats'), struma, tabernakel, taboe, tenue, tribuut, uniform, vereiste, vergiet, viaduct, vod, voltage, vuilnis, warhoofd, zadel, zijspan . Het genus is onduidelijk bij:de of het appendix, brok, complet, facie, fries (in de bouwkunst), kameleon, kruim, piëdestal, poeha, prospectus, tablet . |
